مدیریت خصوصی در تئاتر
رشد تئاتر ملی از طریق مدیریت کلان
مدیریت کلان هنری در کشورهای صاحب تئاتر به معنای شناخت هنر از طریق راههای کارشناسی و آکادمیک است.از همین رو در کشورهایی چون ایالات متحده دانشکده های هنری به تدریس اصول مدیریت اقتصادی در کنار ملزومات هنری تئاتر می پردازند.چرا که هنر تئاتر در این گونه کشورها نه از سر تفنن و نه از سر سهل انگاری،بلکه به دلایل فرهنگی والبته اقتصادی، مورد توجه و آموزش قرار می گیرد.
به عنوان مثال،یکی از مهم ترین نقاط قوت کمپانی های تئاتری امروز دنیا،بهره گیری از مدیریت طولانی مدت و ثابت در برنامه ها و روش هنری است.به این معنا که مدیریت تحصیل کرده وهنرمند تئاتر در کمپانی ،ابتدا کار خود را با برنامه ریزی برای فصول مختلف اجرایی کمپانی آغاز می کند.این امر مستلزم آن است که مدیر از امنیت شغلی مناسب و طولانی مدت و تخصص انکار ناپذیر و البته رزومه کاری قدرتمندی در تئاتر برخوردار باشد.ضمن این که پایه های حضور تئاتر خصوصی و غیر وابسته به دولت،وجود داشته باشند.در این صورت مدیریت هنری به میزان فروش نمایش ها توجه ویژه ای خواهد داشت و بر اساس برنامه فصلی تعیین شده(مثلا رپرتواری از آثار شکسپیر)به دنبال جلب نظر مخاطبان،اسپانسرها و منتقدین تئاتر خواهد بود.
حضور بلند مدت مدیر لایق و موفق،در این زمینه باعث ثبات اجرایی و اعتماد دیگر هنرمندان نیز خواهد بود.سیاست های اجرایی مدیر تا مدتها قابل اطمینان و کارآمدند و برنامه ریزی و تمرین بر اساس انها به صورت منظم وخلل ناپذیر پیش می رود.
حال آنکه در ایران به دلیل به وجود نیامدن پایه های تئاتر خصوصی و تعیین سلیقه ای مدیران و بعضا انتخاب مدیران غیر هنری و اساسا به دلیل نگاه غیر کارشناسانه به تئاتر،گاه این خود مدیران و سیاست های تغییر پذیر آنها هستند که باعث عدم موفقیت مجموعه و یا ناکارامدی اجراها در مواجهه با مردم هستند.
مدیریت تئاتر خصوصی
مدیریت در تئاتر از عوامل اصلی شکوفایی یا رکود آن با شمار می رود.در تئاتر خصوصی دنیا برای امر مدیریت هنری از افراد با ساابقه در هنر و به ویژه خود هنرمندان استفاده می شود.چنین است که تئاتر خصوصی "اولد ویک"در لندن سالهاست که از مدیریت هنری اشخاص برجسته تئاتر جهان بهره می برد. این کمپانی تئاتر به نظر بسیاری از صاحب نظران تئاتر، یکی از معروفترین تئاترهای جهان شناخته می‌شود. این تئاتر در سال 1818 تأسیس شد و تنها تئاتری است که از آن زمان هنوز مشغول به کار است. از سال 2004 با مطرح شدن نام «کوین اسپیسی » بازیگر صاحب نام و سبک تئاتر و هالیوود خون تازه‌ای به این سالن تئاتر و کمپانی تزریق شد. اسپیسی به عنوان کارگردان هنری با مدیریت حرفه‌ای و آینده‌نگر خود تغییرات اساسی را در انجا به وجود آورد...آیا در ایران مدیریت هنری مساوی است با هنرمندان در مقام مدیریت؟ یا این که مدیریت شخصی است که برای هنرمندان تصمیمات غیر هنری می گیرد؟ استانداردهای جهانی سالن ها چگونه باید در ایران به وجود آیند؟ اگر قرار باشد بخش خصوصی این استانداردهای سخت افزاری را فراهم کند،نبایستی در مقابل توقعات مالی داشته باشد؟ آیا قوانین دست و پا گیر ممیزی فعلی و دخالت غیر متخصصان و نهادهای دیگر در این عرصه کمکی به بخش وتئاتر خصوصی می کند؟ از سوی دیگر... آیا فروش گیشه ای تئاتر به هر قیمتی جایز است؟
دلایل موفقیت تئاترهای خصوصی خارجی
1-استفاده از مدیریت هنری
2-عدم دخالت دولت در امور هنری و بخش خصوصی
3-تامین امکانات مدرن و تکنولوژی به روز برای سالن های جدید
4-حضور شوراهای هنری و موسسات آموزشی برای هنرمندان وتماشاگران و. فرهنگ سازس در این زمینه.
5-نظارت اهالی تئاتر بر نمایش ها و کیفیت موضوعی و هنری و تکنیکی آثار
6-چند صدایی هنری و اندیشه ای و وجود ژانرهای مختلف تئاتر
7-احترام به اندیشه،حقوق مادی و معنوی و شخصیت هنرمند تئاتر
سیاست های اجرایی و مدیریتی کمپانی تئاتر
ماندگاری در اذهان مردم و دعوت انها به دیدن تئاتر.این هدف اصلی یک مجموعه کلان تئاتری است.یک تئاتر ابتدا به ساختمان خود استوار است و سپس به آنچه در این محل نمایش می دهد باز می گردد.کیفیت و کمیت این آثار به چه کسی باز می گردند؟ چه عواملی در موفقیت یک مدیر هنری تاثیر دارند؟
1-تحصیلات تخصصی در زمینه تئاتر یا سابقه هنری
2-توان جذب نیروهای مستعد و جوان
3-توان جذب اسپانسرهای مالی با کمک برنامه های بلند مدت و نگاه توامان هنری و اقتصادی به تئاتر
4-یاری گرفتن از گروه های مستقل تئاتر و استفاده از تجربه های پیشین
5-ارتباط همراه با احترام متقابل و صداقت با هنرمندان
6-تولید آثار هنری مستقل از نظر مالی و اندیشگی
7-توجه به سخت افزارهایی که اجرا به انها وابسته است
8-تربیت نسل آینده تماشاگران تئاتر
موسسه تئاتر خصوصی برادوی commercial theatre institute
سی-تی آی یا موسسه تئاتر خصوصی و صنعت تئاتر،امسال برای سی امین سال متوالی است که در عرصه تئاتر غیر دولتی فعالیت می کند.هدف اصلی این موسسه،تربیت مدیران آینده تئاتر در برادوی است که بایستی سکان این صنعت هنری را در آینده به دست گیرند و موجودیت تئاتر را به عنوان هنری مردمی و در عین حال دارای قابلیت های جذب سرمایه و تماشاگر و در نهایت رسیدن به اهداف اقتصادی،به اثبات برسانند.این موسسه راهکارهای متفاوت و مختلف را در راه رسیدن به تولیدات تئاتری مقرون به صرفه ودارای فروش گیشه قابل قبول،آموزش می دهد.در کنار این برنامه ها،آموزش تماشاگران در مواجهه با تئاتر هنری و کمک به تولیدات مستقل تئاتری نیز از جمله اهداف این انجیو هستند.زمانی که صنعت بزرگ تئاتر نیویورک به چنین انجمن هایی احساس نیاز می کند،تئاتر ایران با تصمیم گیری های مقطعی،غرض ورزانه یا غیر کارشناسی روبه روست و نمی توان انتظار داشت که تئاتر خصوصی در چنین فضایی،خود به خود شکل بگیرد.اولین قدم در ایجاد تئاتر خصوصی به حد اقل رساندن دخالت دولتی و استفاده از مشارکت مردمی در فضایی امن از نظر هنری و اقتصادی است.
* مشهود محسنیان