دفتر اول این مجموعه به بررسی و تبیین اصل وحدت وجود و وحدت شهود در ادیان وحکم می‌پردازد. این بحث تا آنجاست که به اصل تجلی، یعنی سریان نور وجود در مراتب حضور و ظهور رسد و از تجلی به‌مراتب و از مراتب به خیال و از خیال به تصویر آن در گستره هنر اسلامی و از آن به رمزگشایی عالمی که این هنر راوی آن است. دفتر اول شرح مبانی و دفتر دوم تطبیق این مبانی بر مصادیق است.