سطری از تاریخ خوشنویسی ایران

نگاهی به آثار کهن خط در نمایشگاه "قلمی چند از گنجینه ملک مدنی"

نگاهی به آثار کهن خط در نمایشگاه
به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری به نقل از هنر آن لاین، نمایشگاهی از آثار ارزنده خوشنویسی در موزه ملی ایران برپاست. این نمایشگاه بخشی از مجموعه خصوصی محمدحسن ملک مدنی است که طیف گسترده‌ای از آثار خوشنویسی با قدمت چند قرن را شامل می‌شود.
شنبه ۱۴ دی ۱۳۹۸ - ۰۹:۵۶
کد خبر :  ۸۲۰۰۹

 

به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری به نقل از هنر آن لاین، نمایشگاهی از آثار ارزنده خوشنویسی در موزه ملی ایران برپاست. این نمایشگاه بخشی از مجموعه خصوصی محمدحسن ملک مدنی است که طیف گسترده‌ای از آثار خوشنویسی با قدمت چند قرن را شامل می‌شود. نمایشگاه "قلمی چند از گنجینه ملک مدنی" با حمایت گالری ترانه باران شکل‌گرفته است و مخاطبان علاقه‌مند به خوشنویسی با گشت زدن در این نمایشگاه می‌توانند قطعات درخشانی را مشاهده کنند که آنها را با ظرایف این هنر کهن آشنا می‌کند.

 

 

قطعه "بسم الله الرحمن الرحیم" که به سال 1250 قمری توسط ملک محمد قزوینی نگاشته شده است با تزییناتی ظریف و چشم‌نواز همراه شده است. قزوینی قطعات جلی را با نیش قلم به شکل خاصی مزین می‌کرد و در این اثر نیز فرم‌های منحنی را در امتداد و زوایای حروف، نقش زده است.

از علی بیچاره قطعه‌ای خط گلزار به نمایش درآمده است که تاریخ آن به سال 1342 برمی‌گردد. خط گلزار از نخستین نمونه‌های خط نقاشی به شمار می‌رود و علی بیچاره درون حروفی که به خط نستعلیق و نسخ نوشته شده است را با گلها و پرندگان نقش زده و ارتباطی میان کلمات و تذهیب اطراف آنها به وجود آورده است.

 

 

حسین زرین‌قلم نیز از چهره‌های شناخته شده خطوط تزیینی است و در این نمایشگاه دو قطعه نستعلیق از او به نمایش درآمده که با تصویرگری همراه است و درون کلمات و فضای اطراف آنها با نقوش هندسی و تزیینی پوشیده شده است.

میرحسین از خوشنویسان طراز اول قرن 13 هجری است و در این نمایشگاه قطعه‌ای به خط نستعلیق مربوط به سال 1292 از او به نمایش درآمده است که ویژگی آن بدون نقطه بودن حروف است و بیت "پادشاه ممالک خطیم، صفحه مشق قلمرو ماست" در آن دیده می‌شود.

 

صفحه‌ای از قرآن کریم به خط محمدرحیم همدانی که در سال 1307 قمری کتابت شده است، نمونه‌ای زیبا از خط نسخ را پیش چشم مخاطب قرار می‌دهد و در جایی دیگر کتابت قرآن به خط نسخ محمد شفیع تبریزی دیده می‌شود که سال 1204 قمری نگاشته شده و ظاهری خلاف قطعات معمول خوشنویسی دارد. در این اثر شفیع تبریزی به جای استفاده از مرکب مشکی برای نوشتن کلمات، از رنگ سفید بر روی زمینه‌ای کرم رنگ استفاده کرده است و بدین ترتیب خوانایی متن کمتر و ویژگی‌های بصری آن بیشتر شده است.

از اسماعیل جلایر قطعه‌ای به خط نستعلیق به نمایش درآمده است که با رنگ روشن بر روی زمینه‌ای سیاه نوشته شده و اطراف آن را گل‌های طلایی پوشانده است.

 

 

زین‌العابدین سلطانی اصفهانی، محمدالحسنی الحسینی، محمدشفیع تبریزی و... از دیگر خوشنویسان قرن 13 قمری هستند که صفحاتی از قرآن کریم به خط نسخ آنها در این مجموعه به نمایش درآمده است.

قطعه شکسته‌نستعلیق شیخ علی شورکی به تاریخ 1249 قمری با کلمات بدون نقطه؛ قطعاتی از میرزا کوچک اصفهانی و محمدعلی بن عبدالحسینی اصفهانی، قطعه شکسته و نسخ از احمد نیریزی، از جمله آثار شکسته‌نستعلیق این نمایشگاه هستند. همچنین قطعه‌ای به خط رقاع، اثر احمد شاملو از خوشنویسان اوایل دوران قاجار نیز از آثار قابل توجه این مجموعه است.

قدیمی‌ترین اثر این نمایشگاه قطعه نستعلیق به خط معزالدین محمدالحسنی به تاریخ 963 قمری است و دیگر آثار کهن این مجموعه قطعه نستعلیق "نادعلی" به خط عبدالجبار مربوط به سال 1014 هجری قمری، قطعه نستعلیق تزیینی از ملک محمد به تاریخ 1035 هجری، قطعه ثلث و نسخ به خط محمدرضا به تاریخ 1089 و... هستند.

نمایشگاه "قلمی چند از گنجینه ملک مدنی" تا 15 دی در  موزه ملی ایران برپاست.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ارسال نظر