آرایشِ سیاه و خاکستری؛ هماهنگیِ بی نظیرِ رنگ ها

آرایش سیاه و خاکستری: پرتره مادر نقاش، سال 1871 میلادی/ رنگ و روغن روی بوم/ 144 در 162 سانتی متر/ موزه اورسه، پاریس

"جیمز ابوت مک نیل ویسلر"(James Abbott McNeill Whistler)، نقاش برجسته و جنجالی آمریکایی و خالق تابلوی مشهور آرایش در سیاه و خاکستری:مادر ویسلر است.

در قرن نوزدهم میلادی با مورد توجه قرار گرفتن امپرسیونیسم در پاریس، هنرمندان از تمام جهان به پاریس می‌آمدند تا در تماس مستقیم با آن قرار گیرند. این هنرمندان در بازگشت، تازه یافته‌های این جنبش و نیز نگرش نوین خود را به عنوان طغیان کننده‌ای علیه تعصبات و قرار دادهای جهان بورژوازی، با خود به ارمغان می‌بردند. از جمله این هنرمندان که از بانفوذترین معتقدان این آیین جدید (امپرسیونیسم) در خارج فرانسه بود. "جیمز اَبُت مک نیل ویسلر بود".

این اثر در لندن و زمانی کشیده شد که مادر نقاش جای زن دیگری که به عنوان مدل قرار بود به خانه آنها بیاید و تأخیر داشت، قرار گرفت. "ویسلر" بر وفق دیدگاه خود، این تابلو را با عنوان "آرایش سیاه و خاکستری" به نمایش گذاشت. از هر آنچه بر انگیزنده احساسات شاعرانه و ادیبانه می بود روی برمی تافت. البته هماهنگی شعرها و رنگ ها که منظور مراد او بود هیچ گونه تضادی با حالت و احساس مضمون تابلو ندارد. تعادل دقیق فرم های ساده است که کیفیت آرام بخش این تابلو را ایجاد می کند، و رنگ مایه های ملایم «سیاه و خاکستری» آن، از مو ولباس لین خانم گرفته تا دیوار و کف پوش و پرده، تعالی بخش آن حالت تنهایی رضاداده ای ست که چنین جذابیت سترگی را در این تابلو به وجود آورده است.

بعدها این اثر مورد تقلید بسیاری از نقاشان تبعیدی آمریکایی در اروپا قرار گرفت و عدم برخورد مناسب آکادمی سلطنتی هنر با این قضیه، ارزش هنری این ارگان را برای نقاش و بسیاری دیگر از هنرمندان اروپایی در سالهای پایانی هنر ویکتوریایی تا حدود زیادی کاهش داد. امروزه از این اثر به عنوان نمادی از هنر مدرن آمریکایی نام برده می‌شود.

نُکتورن در آبی و نقره‌ای/ پل اولد باترسی/ حدود سال های 1872- 1875 میلادی/ رنگ و روغن روی بوم/ 50.8 در 67.9 سانتی متر/ گالری تیت، لندن

"ویسلر" در سال ۱۸۷۷ تابلوهایی از مناظر و صحنه‌های شبانه به سبک ژاپنی را به معرض نمایش گذاشت که عنوان نُکتورن (شبانه) را بر آنها قرار داد.

در سال ۱۸۷۷ ویسلر این اثر عجیب و ساختارشکنانه را به همراه تعدادی دیگر از مناظر و صحنه‌های شبانه به سبک نقاشی‌های ژاپنی، که عنوان مشترک همه آنها نوکتورن (به معنی شبانه) بود، در لندن به نمایش گذاشت و قیمت هر تابلو را ۲۰۰ گینی تعیین کرد. نمایش این مجموعه با انتقاد و مخالفت شدید "جان راسکین"، که بانفوذترین هنرمند، نظریه‌پرداز و منتقد هنری آن روزگار انگلستان بود مواجه شد.