به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری، بهمن عبدی هنرمند پیشکسوت تجسمی که در دهمین جشنواره سراسری کارتون و کاریکاتور مورد تقدیر قرار میگیرد، با اشاره به نگاه موضوعی این جشنواره بیان کرد: در دنیا به شیوههای مختلف جشنوارههای موضوعی را با نگاه خاص دنبال میکنند. برای مثال در ترکیه موضوعات خاص منطقه و این کشور انتخاب میشود یا در کشورهای دیگر ممکن است انتخاب آزادی صورت بگیرد. این بستگی به شیوهنامه و حتی حامیان جشنواره و خواستههایشان دارد.
وی افزود: در ایران نیز این شیوهها دنبال میشود. این که جشنواره سراسری کارتون و کاریکاتور خراسان شمالی موضوع خاصی ندارد، نشان از پویایی آن است. این جشنواره نمیخواهد درجا بزند و پیوسته در حوزه موضوعی جستجو میکند. همچنین به هنرمند این فرصت را میدهد که خود را محک بزند و این باعث رشد کارش میشود. حوزه هنری نیز به طور خاص این فرآیند و هدف را دنبال میکند. البته وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز تلاش میکند خود را در این حوزه به روز نگهدارد اما حوزه هنری به دلیل فعالیتهای گسترده خود در سطح ایران و جوانگرایی بیشتر به دنبال این هدف است و تاکنون نیز تاثیرگذار عمل کرده است.
عبدی با بیان این که نگاه موضوعی در کارتون کیفیت آثار را ارتقا میدهد، عنوان کرد: نگاه موضوعی در جشنوارههای کارتون داوری را سادهتر کرده و باعث میشود هنرمندان کارهای تکراری را به جشنوارههای مختلف ارسال نکنند. انتخاب موضوع خاص برای این جشنوارهها اگرچه کمیت آثار را کم، اما به ارتقای کیفی جشنواره کمک میکند. در غیر این صورت یک کارتون ممکن است به جشنوارههای مختلف دنیا ارسال شود تا در نهایت یک جایزه را از آن خود کند. اتفاقا این آزاد بودن موضوع مطابق خواسته هنرمندان هست.
وی درباره انتخاب پرتره برای موضوعات کاریکاتور در جشنوارهها توضیح داد: انتخاب پرتره نیز پیش از این در جشنوارههای جوان گرگان و اردبیل هم باب بوده است و این رویدادها چهره یک هنرمند عمدتا از رشتههای غیر سینمایی و ورزشی را به عنوان سوژه انتخاب میکردند. زیرا چهرههای سینمایی و ورزشی آمادگی ذهنی ایجاد میکنند یا برای موضوع کارتون میدانستند که مثلا باید مایههای مذهبی در آثارشان باشد و خود را از پیش با این موضوعات احتمالی هماهنگ میکردند.
عبدی ادامه داد: من خود سعی میکردم هنرمندان حوزههای دیگر را به عنوان موضوع به هنرمندان جوان پیشنهاد بدهم و در زمینه کارتون نیز ما خط شکنی کردیم و در لحظه موضوعات را به آنها پیشنهاد میدادیم تا ایدههای جدید بیشتری به جشنواره راه یابد. در این حالت بیشتر آثار به تکنیک نزدیک میشدند. به طور کلی این رویه حوزه هنری که از سال گذشته اجرا شده و چهره هنرمندان خاصی را به عنوان موضوع کاریکاتور در فراخوان جشنواره اعلام میکند، روند خوبی است.
این هنرمند درباره انتخاب چهره خودش به عنوان موضوع بیان کرد: تاکنون کاریکاتورهای زیادی از من کشیدهاند و در تلگرام برایم فرستادهاند اما چهره من چندان جای اغراق ندارد و من دست هنرمندان را برای این کار باز گذاشتهام (با خنده). نه تنها محدودیتی نمیگذارم بلکه از هر نوع اغراق هم استقبال میکنم.
عبدی درباره مهم ترین معیارهای یک کاریکاتور خوب گفت: باید در ارتباط با موضوع باشد و برداشت مخاطبی که سوژه را نمیشناسد نیز همین ربط باشد. این به تخصص هنرمند مربوط میشود که اثر نهایی را سوژهدار کند و مخاطب را به شناخت موضوع کاریکاتورش راهنمایی کند. حتی این که سوژه چگونه فردی است نیز میتواند در این کاریکاتور به نحوی گنجانده شود. خندان یا عبوس بودن و برخی دیگر از خصوصیات اخلاقی نیز میتواند در کاریکاتور نمود یابد. حال ممکن است ساده، با هاشور یا با رنگ باشد و تقلیدی نبودن هم معیار مهم دیگری است که باید رعایت شود.
وی درباره مهم ترین مشکلات فعلی عرصه کارتون و کاریکاتور بیان کرد: به نظرم فارغ از بحث حمایت، هنرمندان این حوزه گویی قدر خود را نمیدانند و انسجام لازم بین آنها وجود ندارد. با گوشه و کنایهها بعضا همدیگر را میرنجانند اما هنرمند واقعی درگیر این حاشیهها نمیشود و ما متاسفانه در بسیاری از حوزهها به این مشکل دچاریم. در حالیکه بخش مهمی از مشکلات را اهالی این صنف خود میتوانند حل کنند. شاید مشکل دوم این باشد که کارتون و کاریکاتور به نوعی با موضوعات هدایت شده پیش میروند و در این شرایط به ویژه کارتون که باید انتقادی باشد، از مسیر اصلی خود دور میشود.
علاقهمندان به شرکت در دهمین جشنواره سراسری کارتون و کاریکاتور جوان ایرانی میتوانند آثار خود را تا 20 مرداد ماه امسال در سایت موسسه فرهنگی هنری سپهر سوره هنر به نشانی www.artfest.ir ثبت کنند.