باید راه شکستن قالب‌ها را آموخت / حوزه هنری نمایشگاهی دائمی در نقطه استراتژیک شهر برپا کند
به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری، مهدی حاجی محمدی فریمانی دانش‌آموخته رشته گرافیک و نقاشی، کالیگرافی و مدرس دانشگاه است. وی همچنین عضو انجمن خوش‌نویسان و انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران است که ارتباط گسترده‌‌ای نیز در زمینه علمی و هنری با مجموعه حوزه هنری دارد. وی که با آثار زیبای خود هر بیننده‌ای را شگفت‌زده می‌کند با مقدمه‌ای از چگونگی آغاز فعالیت‌های هنری خود گفت: از کودکی به خط، نقاشی و موسیقی علاقه بسیار داشتم. خوشنویسی را به صورت جدی و کلاسیک از سال 1364 در شاهرود نزد استاد عزیزم جناب آقای صفانیا آغاز کردم. در طول این سال‌ها خط را با جدیت بیشتری ادامه دادم و در کنار آن همچنان به هنر موسیقی پرداختم.
فریمانی ادامه داد: سال 1369 وارد دانشگاه هنر تهران در رشته گرافیک شده و هم‌زمان با تحصیل دروس تخصصی، کارگاه‌های خوشنویسی را نزد استاد گرانقدرم جناب آقای صداقت جباری گذراندم. حضور و کسب دانش و تجربه از محضر استاد موجب تغییر شیوه خط و رجوع نگاه من از دوره و سبک معاصر به سبک قدیم در خوشنویسی شد. به این ترتیب توجه من به آثار سیاه‌مشق قدما بیشتر از هر چیز دیگر جلب شد و از آنجایی که سیاه‌مشق اولین و تنها شیوه‌ای از نگارش خط سنتی بود که فضای تصویری و گرافیکی آن بر فضای نوشتاری و خوانشی‌اش می‌چربید، گرایش و کشش من را به خود دوچندان کرد و این سرآغاز حرکت من در مسیری جدید بود.
فریمانی افزود: از آن زمان فعالیت‌هایی خطی من در تلاش برای رهایی از شیوه‌های بسته و کلاسیک و قالب‌های پیش‌ساخته آغاز شد به طوری که برای رسیدن به آن از هر نوع شیوه نوشتاری و هر نوع ابزار اثرگذاری دریغ نمی‌کردم.
وی ادامه داد: در این مسیر هرچند آثار نقاشی‌خط برایم جذاب بود اما علاقه چندانی به انجام آن به شیوه متداول را نداشتم بلکه بیشتر در پی رسیدن به یک فضای شخصی در نوشتار به صورت آزاد بودم. نمی‌دانم هر چه بود احساس می‌کردم در یک محدوده ذهنی و عینی گیر کرده‌ام که باید از آن رها می‌شدم. به این ترتیب، با استفاده از دانش و تجارب گذشته و همچنین با تغییر شیوه‌های متداول نگارش و بهرمندی از انرژی‌های خطی، مسیر تازه‌ای برای رسیدن به یک ساختار منسجم در کارهایم باز شد. البته این مسیر هنوز بسیار باریک و پر پیچ و خم بود اما هر قدمی که برمی‌داشتم شوق و انگیزه من برای پیدا کردن راهی ناشناخته بیشتر می‌شد، می‌دانستم باید زمان بیشتری را صرف آن کرده و جدی‌تر به به این موضوع بپردازم.
فریمانی ادامه داد: در نتیجه خود را موظف به شناخت دقیق‌تر از خطوط ایرانی، اسلامی و حتی غربی و شرقی و پیدا کردن حس موسیقیایی خطوط کردم. همچنین در این راه از نظرات اساتید گرانقدر در زمینه‌های مختلف هنری بهره گرفته تا به لطف الهی در این مسیر روزنه‌ای به بی‌نهایت به رویم گشوده شد.
فریمانی با اشاره به اینکه «بداهه» یکی از ویژگی‌های اصلی در اجرای آثار اوست گفت: «رسیدن به آهنگ نوشتار»، «درک فضای منفی»، «دریافت انرژی‌های خطی»، «خوانش تصویری حروف»، «خود باوری و جسارت» و اینک پس از گذشت سال‌ها جستجو و حرکت، خود را در ابتدای ساحل اقیانوسی می‌بینم که تازه باید سفر واقعی‌ام را که مطمئنا سخت‌تر از مسیر گذشته است آغاز نمایم.
ایشان در توضیح بیشتر این شیوه از کار بیان داشتند: بداهه روشی است که هنرمند در هنگام شروع کار هیچ طرح و نقشه قبلی از نحوه شکل گیری اثر خود ندارد. بداهه ترکیبی از قدرت قوای ارادی و غیر ارادی، خودآگاه و ناخودآگاه است. در این روش آثار پدید آمده با هم شباهت عین به عین نداشته و حتی نمی‌شود کار قبل را مجدد اجرا کرد، هر اثر به تنهایی دارای جذابیت و ویژگی‌های خاص خودش است که در دیگر آثار آن را نمی‌توان یافت.
فریمانی ادامه داد: هنگام اجرای یک اثر بصورت بداهه، انرژی زیادی از هنرمند تحلیل می‌رود؛ چرا که برای خلق یک اثر بداهه باید علاوه بر تمرکز بالا هم‌زمان و درآنِ واحد، قوای ادراک و احساس را مدیریت کرد.
فریمانی که پیش از این در حوزه هنری تهران کارگاه آموزشی برگزاری کرده، به تازگی دوره‌های جدیدی را با عنوان «کارگاه گذر از خط» طراحی و در تهران و شهرستان‌های مختلف آن را برگزار کرده است. او همچنین در مورد برنامه‌های کارگاهی آینده خود در حوزه هنری گفت: حوزه هنری فضای مناسبی برای برپایی و ایجاد این نوع کارگاه‌ها دارد که البته این امر، برنامه‌ریزی جدی و عملی از سوی مسئولین محترم حوزه هنری را می‌طلبد. بنده نیز به نوبه خود همواره آماده همکاری با این مجموعه فعال در حفظ و اشاعه هنر و فرهنگ انقلاب، بوده و هستم.
فریمانی که در نمایشگاه «سیل مهربانی» حوزه هنری با فروش 12 اثرش در صدر جدول تعداد فروش آثار نمایشگاه قرار گرفت و آثارش یکی از رکورد داران پر فروش‌ترین‌ها بود ادامه داد: پیشنهاد من این است که حوزه هنری از تمامی مراکز استانی خود استعدادها و علاقه‌مندان به یادگیری این شیوه هنری را شناسایی و برای دوره‌های آموزشی چند روزه دعوت کند.
ایشان در ادامه با اشاره به کارگاه‌های برگزار شده خود گفت: ارتباط گرفتن سریع با خط و علاقه زیاد به نگاشتن توسط هنرجویان هنگام دیدن انجام کار به شیوه آزاد و بداهه، از ویژگی‌های بارز این کارگاه‌ها است؛ چرا که راحت نوشتن، متفاوت نوشتن با جسارت نوشتن و حرکات آزاد و رها درکار از نکات جذاب در شیوه بداهه‌نویسی است. این جذابیت‌ها اغلب موجب شده تا جرقه‌ای در ذهن شرکت‌کنندگان در کارگاه برای آموختن و ادامه مسیر زده و انگیزه و جرات نوشتن را در دل آنها بارور سازد.
فریمانی در مورد برپایی کارگاه‌های آموزشی در حوزه هنری گفت: بی‌شک حوزه هنری ظرفیت و توان لازم برای اتفاقات تازه در دنیای فرهنگ و هنر کشور را دارد. چرا که کشور دارای نیروهای جوان، مستعد و توانمندی است که تشنه یادگیری و تحول فرهنگی و هنری هستند. و همچنین حوزه هنری دارای یک سرمایه انسانی غنی و ارزشمندی از هنرمندانی است که می‌توانند فعالیت‌های فرهنگی و هنری کشور را در مسیری درست و مردمی هدایت کنند. مدیران اجرایی باید با درایت و پشتکار فراوان، بستر ارتباطی بین آن طالبان هنر و این هنرمندان مجرب را مهیا و لباس رخوت، و نامیدی را از تن جوانان این مرز و بوم با چاشنی هنر کنده و هنر پیشرو و اخلاق محور را در جامعه گسترش دهند.
او همچنین تاکید کرد: سرمایه واقعی حوزه هنری، هنرمندان جا افتاده و پیش‌کسوت برخاسته از این مجموعه هستند که باید علاوه برحفظ آنان، سکان هدایت فکری و هنری نسل امروز این آب و خاک را به دستان متعهدشان سپرد.
فریمانی در پایان گفت: به نظر من یکی از مهم‌ترین وظایف دیر شده حوزه هنری که باید سال‌ها پیش اقدام می‌نمود، خرید و راه‌اندازی یک مکان مناسب خارج از ساختمان اداری و در یک نقطه استراتژیک از شهر تهران جهت نگارخانه‌ای در شأن حوزه هنری، به منظور نمایش آثار هنرمندان کشور و تاثیر حداکثری از نمایش این آثار در جامعه است. مکانی که فضایی کاملا آزاد و حرفه‌ای جهت گسترش هنر و فرهنگ غنی و انسان‌ساز ایران اسلامی داشته باشد.
