سخت‌ترین بخش پروژه نقاشی پرتره شهداء انتخاب بین گزینه‌ها بود
مدتی‌ست محمدعلی نادری نقاش جوان بوشهری و تابلوهای نقاشی‌اش از شهداء و فرماندهان دوران دفاع مقدس در نگارخانه اشراق شهر قم حضور دارند. او نقاش گمنامی نیست برگزیده جشنواره‌های مختلف بین‌المللی و کشوری است و چندین نمایشگاه انفرادی و گروهی داشته‌است. در این فرصت بخاطر نمایشگاه نقاشی‌های او با عنوان "سربندهای ماه" که از 11 تا 29 آذر ماه و با همکاری همت حوزه هنری استان قم و مرکز فرهنگی هنری دفتر تبلیغات اسلامیبرگزار می‌شود، سراغ او رفتیم. در این نمایشگاه 37 پرتره از شهدای دوران دفاع به روی دیوار رفته‌است که در آنها پرتره تعدادی از شهدای شهر قم هم به چشم می‌خورد.
چه شد که سراغ طراحی پرتره شهدا رفتید؟
بر حسب دغدغه‌هایی که در دوران دانشجویی درباره موضوع شهدا در من شکل گرفت و همچنین احساس ادای دینی که با مطالعه‌ی زندگینامه شهدا و کتب مربوط به آنها در من ایجاد شد، تصمیم گرفتم تصاویر تعدادی از شهدای استان بوشهر و همچنین شهدای شاخص کشور را کار کنم.
ولی هیچ‌وقت به فکر برگزاری نمایشگاه اختصاصی تصویر شهداء آن هم به این شکل که نقاشی اکثر شهدای شاخص و فرماندهان کشوری در آن به چشم بخورد، در ذهنم نبود. به مرور این ایده شکل گرفت و در نهایت طی دو سه ساله پرژه تکمیل و با عنوان "سربندهای ماه" ابتدا در تهران و سپس در قم به نمایش در آمد. امیدوارم برپایی این مجموعه در دیگر مراکز استان‌ها هم به همت حوزه هنری ادامه داشته‌باشد.
شخصیت‌ها چطور انتخاب شدند؟ ملاک خاصی داشتید؟
این مجموعه در ابتدا با نقاشی تعدادی از شهدای گمنام استان بوشهر در قالب نمایشگاهی با عنوان "17فاتح" به نمایش در آمد که در آن تصاویری از 17 تن از شهدای بومی این استان به تصویر کشیده شده بود. ولی بعد از شکل‌گیری دغدغه‌ی ادامه این کار در سطحی گسترده‌تر، شروع به انتخاب تصاویر شهدای شاخص کشوری و فرماندهان دوران دفاع مقدس پرداختم. اتفاقا یکی از سخت‌ترین بخش‌های این پروژه نمایشگاهی بود. از آن جهت که وقتی اسامی شهدای فرمانده را در لیست تهیه شده بررسی می‌کردم دچار استیصال و درماندگی شده بودم چرا که برای حذف افراد مشکل داشتم، هرکدام نام‌های آشنایی بودند که حماسه‌ای خلق کرده بودند و بخش مهمی از تاریخ این کشور را ساخته بودند. حذف هرکدام نوعی احساس عذاب وجدان در من ایجاد می‌کرد اما در نهایت به علت محدودیت‌های زمانی و همچنین حفظ کیفیت هنری کار، مجبور به حذف تعدادی از تصاویر شهدا شدم و نقاشی از آنها را به موعدی دیگر موکول کردم.
قبلا پرتره شهدا را بر دیدار و تابلوهای شهری دیده‌ایم، چه شد که تصمیم گرفتید این چهره‌ها را در یک گالری ارائه کنید؟
یکی از بهترین اقدامات فرهنگی برای آشنایی نسل جوان با شخصیت شهدا تصویرسازی و نقاشی آنها بر دیوارها و پیکره‌ی شهراست که اگر به اهل خود سپرده شود و از نظر هنری هم کیفیت خوبی داشته‌باشد می‌تواند تاثیر بسزایی را در شناساندن شهدا به مردم بگذارد، مانند نقاشی دیواری‌های شهدا که بر روی دیوارهای شهری مثل تهران و در ابعاد بزرگ مشاهده می‌شود. ولی به تصویر کشیدن چهره‌ی شهدا در ابعاد کوچکتر و جمع‌آوری آنها در قالب نمایشگاهی و ارائه در گالری‌های معتبر، به خودی خود می‌تواند نوعی حس نزدیکی برای بیننده ایجاد کند.
بیننده‌ی نمایشگاه با هر نوع تفکر و فرهنگ و عقیده‌ای فضای یک گالری هنری و آرامش یک نگارخانه را برای ساعاتی دوری از هیاهوهای روزمره انتخاب می‌کند. این خود فرصتی مناسب است که بتوان در فضایی صمیمی به معرفی شهدا و اینبار به شیوه‌ای هنری‌تر پرداخت.
همچنین در فضای نمایشگاهی نسبت به دیوارنگاری امکان تبادل افکار و اهداف بین هنرمند و ببیننده وجود دارد که این موضوع، تاثیرگذاری کار را دوچندان می‌کند.
اتفاق خوبی که در این نمایشگاه افتاد چاپ خلاصه‌ای از زندگینامه و بیوگرافی شهدا در ابعادی کوچک بود که در کنار تابلوی هر شهید قرار می‌گرفت و با این ایده بیننده، شهید نقاشی شده روی بوم را در قالب متنی کوتاه و خلاصه بیشتر می‌شناسد و با او آشنا می‌شود.
بازخوردها به آثار نمایشگاه چه بود؟
بازخوردها بر حسب موضوع خاص نمایشگاه، متفاوت و البته طبق تجربه قابل پیش‌بینی بود. در اکثر بازدیدها مورد تعریف و تمجید قرار می‌گرفتیم و تشویق به ادامه کار در این موضوع. ولی گاهی هم توسط افراد مختلف و گاه دوستان نزدیک مورد نکوهش قرار می‌گرفتیم. اتفاقا مجال بسیار خوبی برای تبادل افکار و نظرات بین نظرهای موافق و مخالف شکل می‌گرفت و نتایج مطلوبی را برای ادامه کار به من می‌داد.
آیا تابلوهای این نمایشگاه تمام پرتره‌های شهدای شما هستند؟ آیا چهره‌های دیگری را به این مجموعه خواهید افزود؟
انشالله این مجموعه در آینده کامل‌تر خواهد شد و شهدایی که بر حسب محدودیت‌های زمانی موفق به نقاشی آنها نشدم، به مرور به مجموعه اضافه شده و مجموعه را کامل می‌کنند. اگر مجالی باشد در راستای نمایش مجموعه در سایر استان‌ها به فکر بومی‌سازی تصویر شهدا، به طور اختصاصی برای هر استان هستم.
