هنر خارج از تهران خریدار ندارد

کیومرث کیاست نقاش پیشکسوت مقیم تبریز که این روزها نمایشگاهی در تهران برپا کرده، می‌گوید در لایه‌های اجتماعی درک عمیقی از هنر وجود ندارد و آثار هنری خارج از پایتخت خریدار ندارند.

این روزها جدیدترین مجموعه از طراحی های کیومرث کیاست با عنوان «روایت جنون» در گالری ساربان برپاست. این هنرمند پیشکسوت مقیم تبریز در این مجموعه طراحی های خود را با تکنیک قلم فلزی و مرکب روی مقوا به نمایش گذاشته است و آثار بیانی اکسپرسیو دارند.

کیاست درباره این نمایشگاه که جهان شخصی هنرمند را به نمایش می گذارد گفت: تیرماه سال گذشته همسرم بعد از تحمل یک دوره بیماری فوت کرد و بسیار زندگی شخصی و روانی مرا تحت تاثیر قرار داد و به همین دلیل تصمیم گرفتم مرگ او را به یک انرژی تبدیل کنم. همین ایده باعث شد شروع به طراحی کردن کنم تا فراغ او را با همه پیچیدگی هایی که زندگی برایم به وجود آورده بود بیرون بریزم.

این هنرمند پیشکسوت با اشاره به اینکه این کارها بسیار صادقانه خلق شده اند، ادامه داد: هیچ کدام از آثارم بیان مستقیمی ندارد ولی همه مسایل این یک سال زندگی ام به صورت تصاویر ذهنی شخصی منعکس شده که برایم یک تسکینی هم بود و من در این نمایشگاه در واقع دردها و رنج هایم را در قالب فیگورها آوردم.

وی این کارها را جدای از سبک و سیاقی که بیش از نیم قرن است به آن می پردازد ندانست و گفت: آثارم گرچه عنوان طراحی دارند اما شخصا معتقد هستم در دنیای امروز مرز میان طراحی و نقاشی روشن نیست و در هنرهای تجسمی به این راحتی نمی توان به اثری عنوان نقاشی یا طراحی داد اما چون در برخی کارهای من رنگ سیاه قالب است، عنوان طراحی به آن اطلاق می شود. 

در تبریز فضای هنری جدی وجود ندارد

کیاست درباره رشد هنر در شهر تبریز و میزان هنرمندان شاخص در این شهر نیز گفت: اول از همه باید این را بگویم که در شهر تبریز ظرفیت بالایی در زمینه هنرهای تجسمی وجود دارد و این ظرفیت هم در میان جوان ها دیده می‌شود و هم در میان هنرمندان پیشکسوت. با اینهمه در این شهر، فضای هنری جدی وجود ندارد و می‌توانم بگویم به طور کلی یک شناخت عمیق از هنر به ویژه هنر معاصر نداریم.

این نقاش پیشکسوت با انتقاد از اینکه در شهر تبریز گالری وجود ندارد، عنوان کرد: گاهی برنامه ها و نمایشگاه های مناسبتی در شهر برگزار می‌شود که متاسفانه در اکثر این نمایشگاه ها شاهد کارهای کپی هستیم. حتی نقاش‌ها به خود زحمت نمی‌دهند یکبار به دل طبیعت بروند و آنجا کار کنند. در کارهای فیگوراتیو ضعف‌های بسیاری دیده می‌شود و عموم کارهایی که می‌شود عوامانه است.

وی افزود: من سال‌ها تلاش کردم تا شاید بتوانم چیزی را تغییر دهم اما در نهایت نتوانستم کاری از پیش ببرم. سال ها تدریس کردم و هنوز هم تدریس می‌کنم اما در نهایت تلاشی که می‌کنم به نتیجه ای که می‌خواهم نمی‌رسد.

کیاست اظهار کرد: در تبریز، هنر، خریدار ندارد و بیشتر خرید و فروش اثر هنری در همان حیطه نقاشی های بازاری است که عموما جنبه هنری ندارند. ما حتی نمایشگاهی به نفع بیماران کلیوی برگزار کردیم اما اثری در این نمایشگاه به فروش نرفت. به گمانم این یک بحث ریشه دار و طولانی خواهد شد اما به طور مثال می‌توانم بگویم ما سراغ پزشکان تبریز رفتیم و از آنها خواستیم پیش قدم شوند و اثر هنری خریداری کنند اما اطلاعات آنها که جزو قشر تحصیلکرده جامعه هستند از هنر، بسیار پایین بود. در واقع در لایه‌های اجتماعی شناخت عمیقی از هنر وجود ندارد.

وی در پاسخ به اینکه آیا اداره ارشاد در تبریز در حوزه تجسمی فعالیت موثری دارد، گفت: همانطور که گفتم بحث ما یک بحث ریشه‌دارتر از این است که به اداره ارشاد استان ربط پیدا کند اما آنچه می‌بینم این است که اداره ارشاد دوست دارد موثر باشد و یا تلاش هایی صورت می‌گیرد اما این اداره نه بودجه کافی دارد و نه نیروی متخصص کارشناسی لازم. وقتی این دو کمبود وجود دارد چگونه قرار است از منِ هنرمند حمایت شود؟ 

این هنرمند اظهار کرد: من تمام کارهای نمایشگاه جدیدم را در یک فضای دو متری با وجود درد و رنج بسیار انجام دادم. در تمام دنیا سوله‌های بزرگی در اختیار هنرمند قرار می دهند و به هنرمندان به عنوان گنجینه نگاه می‌کنند چون می دانند یک هنرمند می تواند یک کاغذ ۵۰۰ تومانی را با چند خط به یک اثر ۵ میلیون تومانی تبدیل کند ولی ما اینجا مانند قرن ۱۹ میلادی فکر می‌کنیم که هنرمندان باید گشنگی بکشند.

کیاست همچنین گفت: در دنیا فقط مسئولان نیستند که وظیفه حمایت از هنر را دارند و جامعه حتی اگر هنری را دوست نداشته باشد باز هم از آن حمایت می کند مثلا یک شخص می تواند اثری را بخرد و هدیه بدهد حتی اگر آن اثر را دوست نداشته باشد. خرید آثار هنری مانند خرید مجله و روزنامه و کتاب در دنیا مرسوم است و مردم در دنیا عموما برای حمایت از  قشر فرهنگی جامعه این کار را می‌کنند.

این هنرمند پیشکسوت در پایان تاکید کرد: چون من در دانشگاه تدریس می کردم می دانم که در تبریز استعداد جوان زیاد داریم اما همین جوان ها بعد از آموزش سراغ کارهای غیر هنری می روند چون فضایی برای کار ندارند. به گمانم به جای ساخت اینهمه بانک و ساختمان باید کمی فضاهای هنری و فرهنگی بسازیم.

در نمایشگاه «روایت جنون» ۲۶ اثر در ابعاد ۵۰ در ۷۰ از کیومرث کیاست به نمایش در آمده است.

کیاست نیم قرن به طور پیوسته به نقاشی و طراحی پرداخته است. او علاوه بر دریافت جایزه و لوح تقدیر از نمایشگاه­ های مطرح جهانی در زمینه کاریکاتور در اخوتسک ژاپن، تانجون کره جنوبی، نصرالدین هوجا ترکیه و در بیش از ۵۰ نمایشگاه گروهی کاریکاتور در کشورهای ترکیه، یوگسلاوی، ایتالیا، ژاپن، کره جنوبی، بلژیک، مقدونیه، بلغارستان و ایران شرکت داشته است.