نقد، بررسی و معرفی کتاب «دوماشال» در محفل ادبی «رایت و روایت»

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حوزه هنری استان همدان،  استاندار همدان در نشست معرفی کتاب «دوماشال» خاطرات ماشالله حرمتی، جانباز دوران دفاع مقدس که با همکاری نهاد کتابخانه‌های عمومی استان همدان برگزار شد، گفت: رزمندگان دوران دفاع مقدس با حضور به موقع، فداکاری و ایثار توانستند این مملکت را از گزند دشمنان مصون بدارند، دشمنی که برنامه ریزی کرده بود تا کشور ما را اشغال و در نهایت آن را تجزیه کند؛ اما کسانی که اهل قبیله غیرت بودند و مردانی که تمام وجودشان احساس مسئولیت نسبت به مردم، کشور و ارزش و آرمان‌های انقلاب بود تنها بر اساس تکلیف الهی، اسلحه به دست گرفتند و از مرز‌های کشور، مردم و انقلاب دفاع کردند.

علیرضا قاسمی فرزاد با بیان اینکه در تمام طول دفاع مقدس مردم ما حماسه‌های بسیاری خلق کردند افزود: از استان ما افراد بسیاری، چون شهید همدانی افتخار آفریدند و از کیان کشور محافظت کردند، رزمندگانی که در سخت‌ترین لحظه‌ها حضور یافتند به طوری که حماسه را تفسیر و به منصه ظهور رساندند. ماشاالله حرمتی یکی از حماسه سازان است و کتاب «دوماشال» روایت گر بخشی از حماسه ها.

در ادامه رئیس حوزه هنری استان همدان نیز در این نشست ادبی با بیان اینکه در یک برهه هنر بومی خود را جدی نگرفتیم و این هنر را در برابر هنر وارداتی پس زدیم گفت: در هنر بومی بنیان بر انتقال مفاهیم است و چون جدی گرفته نشده، ملاک‌های آن فراموش شده است، در حالی که اگر این هنر جدی گرفته می‌شد، شاید تاکنون آکادمیک شده بود و پیشرفت می‌کرد و ملاک‌هایش جدی‌تر بود و امروز این خودباختگی را نداشتم و برای بررسی اثر بومی، بر اساس ملاک‌های وارداتی دست به تحقیق و بررسی نمی زدیم.

محمد مهدی سموات با اشاره به اینکه در بررسی کتاب ارزشمند دو ماشال باید دو نکته را در نظر بگیریم تصریح کرد: نویسنده کتاب، نویسنده توانایی در حوزه داستان به ویژه کودک و نوجوان  است و با ابزار روز داستان نویسی هم آشنایی دارد و در انتقال مفاهیم نیز موفق عمل کرده است.

وی با اشاره به اینکه امروز باید با ملاک‌های بومی به بررسی این کتاب  «دوماشال» بپردازیم ادامه داد: در کتاب دوماشال به راوی زنده و غیر معروف پرداخته شده است و این نشان دهنده این واقعیت است که ما ذخیره‌ها و گنج‌هایی در جامعه داریم که زنده هستند و باید به آن‌ها پرداخته شود.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان همدان کتاب «دوماشال»  را برگ زرینی از دلاوری‌های رزمندگان  استان همدان دانست و تصریح کرد: همدان سرزمینی قهرمان پرور است که بسیاری از آن‌ها بی نام و نشان در خیابان‌ها و کوچه‌ها گام بر می‌دارند و به چشم همه ما به ظاهر انسان‌هایی معمولی به نظر می‌رسند، اما سینه آن‌ها پر از داستان‌های حماسی است که معنی متفاوتی از زندگی به خواننده می‌دهد.

عاطفه زارعی ادامه داد: ماشالله حرمتی جانباز جنگ تحمیلی نیز یکی از قهرمانان بی شمار این خطه است که زندگی به ظاهر ساده‌اش، پرده‌ای است بر دریای بی کران معنی، معنا‌هایی که بسیاری از افراد در جستجوی آن عمر‌ها می‌گذارند و شاید آنچنان که شایسته و بایسته است به آن دست پیدا نکنند. 

همچنین نویسنده کتاب دوماشال نقطه قوت این کتاب را حضور راوی با حافظه بسیار خوب دانست و تصریح کرد: نگارش دوماشال را به صورت خطی شروع نکردم. از زمانی شروع شد که روای به اردوی راهیان نور می‌رود و به بازبینی خاطراتش می‌پردازد و داستان هم از همین جا شروع می‌شود. 

مهین سمواتی ادامه داد: نوشتن خاطره به مراتب دشوارتر از داستان است، چرا که در داستان دست ما باز است و بر اساس تخیل خود هر کاری بخواهیم با شخصیت‌های داستان انجام می‌دهیم و پاسخگوی کسی هم نیستیم و کار برای نویسنده صاحب تخیل راحت‌تر است. 

مونا اسکندری یکی از کارشناسان ادبیات پایداری استان در این برنامه تصریح کرد:  در دو دهه اخیر پژوهش و نظریه پردازی در خاطره نگاری و تاریخ شفاهی در حال شکل گیری است و همه به دنبال پرداختن به تاریخ کشور خود هستند تا در روز‌های سخت و بحرانی از آن برای بروز یک رفتار درست در جامعه خود بهره ببرند. مونا اسکندری افزود: زمانی تاریخ شفاهی ویژه سلاطین و افراد خاص بود و مردم عادی به آن نمی‌پرداختند، اما با پیروزی انقلاب، خاطره نگاری مردمی‌تر شد. 

وی شخصیت ماشالله حرمتی در کتاب «دوماشال» را شخصیتی خاص دانست و افزود: صداقت نویسنده، اثر را پرجاذبه و خواننده را میخکوب می‌کند به طوری که همه چیز را با خواننده در میان می‌گذارد و خواننده به او اعتماد می‌کند در این میان خانم مهین سماواتی از مهارت نویسندگی خود بهره برده و چاشنی طنز نیز به آن افزوده است.

گفتنی است کتاب «دوماشال» ، خاطرات ماشاءالله حرمتی، جانباز سرفراز هشت‌سال دفاع مقدس به قلم مهین سمواتی از مجموعه انتشارات کتب حوزه دفاع مقدس دفتر ادبیات و پایداری حوزه هنری انقلاب اسلامی استان همدان است که در انتشارات سوره مهر وابسته به حوزه هنری انقلاب اسلامی در سال 1399 با 192 صفحه به چاپ رسیده است. این اثر به معرفی ماشاءالله حرمتی و حضور وی در جبهه‌های 8سال جنگ تحمیلی و رشادت‌های فرماندهان غیور ایران اسلامی در دوران هشت‌سالۀ جنگ می‌پردازد.

در نشست نقد، بررسی و معرفی کتاب «دوماشال» علیرضا قاسمی‌فرزاد استاندار همدان؛ محمدرضا غلامی‌پاک مدیرکل حوزه استانداری همدان؛ محمد مهدی سماوات رئیس حوزه هنری استان همدان، بهناز ضرابی‌زاده، مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان؛ عاطفه زارعی مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان همدان، مصطفی مرادی مدیرکل بازرسی استانداری همدان؛ مازیار عبدی، مدیرکل روابط عمومی استانداری همدان؛ ؛ کیوان الوندی، سرپرست صدا و سیمای مرکز همدان؛ سرهنگ حسن برزگر، معاون اجرایی سپاه انصارالحسین (ع) استان همدان؛ مونا اسکندری، نویسنده و کارشناس ادبیات پایداری؛ مهین سماواتی، نویسنده و ماشاالله حرمتی، راوی کتاب «دوماشال» حضور داشتند.