سمیه فعال از نمایشگاه «محل استقرار» در گالری سیحون می‌گوید
به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری به نقل از هنر آن لاین، نمایشگاه آثار سمیه فعال با عنوان «محل استقرار» در گالری سیحون برگزار شد. فعال با بیان اینکه این مجموعه بالغ بر ۴۰ اثر بوده و ۲۴ اثر از این میان در گالری نمایش داده شد، گفت: در این نمایشگاه ۱۸ اثر طراحی و ۶ کار کلاژ با کپک را نمایش دادم.
فعال ادامه داد: موضوع آثار من خودشناسی است و این مجموعه در ادامه نمایشگاه قبلی شکل گرفت که در آن بیشتر بر موضوع زنانگی تمرکز داشتم. من تا چند سال پیش در اهواز زندگی می‌کردم و حدود ۱۰ سال هر هفته با قطار به تهران می‌آمدم. در این سفرها در کوپه ویژه خانم‌ها حضور داشتم و همین مسئله باعث شد با جامعه زنان خیلی ارتباط بگیرم. داستان‌های زیادی از زندگی آن‌ها شنیدم که بر من تاثیر زیادی داشت و مجموعه قبلی‌ام بر اساس یکی از همین داستان‌ها شکل گرفت که باعث شد متوجه شوم خیلی از چیزهایی که فکر می‌کنیم از جانب مردان به زنان تحمیل شده است در واقع از طرف خود خانم‌ها رقم می‌خورد.
فعال افزود: با گسترش دادن این مسئله متوجه شدم که فرهنگ‌های غلط و اتفاقات غلطی که در جامعه رخ می‌دهد طی سال‌های طولانی توسط خود ما آدم‌ها به وجود آمده و به نسل‌های بعدی انتقال داده شده است. این رویکرد در نمایشگاه اولم با استفاده از گل‌ها نمایش داده شد، زیرا گل‌ها در بهار شکفته شده و بعد خشک می‌شوند اما سال بعد دوباره گل جدیدی با همان خصوصیات می‌روید و این روند ادامه دارد. انسان‌ها نیز به همین شکل افکار و اندیشه‌های خود را دائماً به نسل‌های بعدی انتقال می‌دهند.
او با بیان اینکه در رشته ریاضی تحصیل کرده و مطالعات زیادی در نجوم داشته است، گفت: کهکشان ما با برخورد دو اتم به وجود آمد و گسترش پیدا کرد. جنین هم در رحم در حال رشد و تعالی است و انسان وقتی به دنیا می‌آید تا زمان مرگ باز هم در حال رشد و تعالی است. به نظر من همه این‌ها با یکدیگر ارتباط دارند و ما مثل جنین در محیط و زمان محدودی زندگی می‌کنیم و جهان بزرگ ما همانند فضای رحم است. در همین حین از جامعه و اتفاقات اطراف هم تاثیر می‌گیریم و خوشی‌ها و ناخوشی‌های زیادی در زندگی ما رخ می‌دهد.
فعال ادامه داد: در کل این مجموعه می‌خواستم به خودشناسی برسم و احساس کردم این مسائل را با طراحی می‌توانم به خوبی بیان کنم. در طراحی‌های این مجموعه موضوع کارم رحم، جهان یا محل استقرار است. آنچه بیشتر مورد توجه من بود مسئله معلق بودن است. ما تلاش می‌کنیم اتفاقاتی را رقم بزنیم اما باز هم چیزهای دیگری از بیرون روی ما تاثیر می‌گذارد. ما مثل جنین در رحم معلق هستیم یا مانند فضانوردی هستیم که در کهکشان معلق است.
او درباره دلیل استفاده از کپک در آثارش گفت: احساس کردم تأثیرات جامعه روی انسان را نمی‌توانم با قلم نشان دهم و همین موضوع باعث شد از کپک استفاده کنم. .اتفاقات خوب و بد در اطراف ما می‌افتد و حتی گاه بدون اینکه متوجه آن‌ها بشویم تاثیرات خود را بر روی ما دارد این تاثیرات گاه آن‌قدر شدید است که ما را می‌بلعد و گاه ما خود را فشرده می‌کنیم تا آن اتفاق کمتر بر ما تاثیر بگذارد. کپک به خوبی توانست این حالت خوردگی و پوشاندن آن چیزی که وجود دارد را نشان دهد. روند طبیعی که کاغذ را به سوی فساد می‌برد به خوبی این مفهوم را نمایش داد و دیدن کارها از نزدیک برای مخاطبان بسیار تأثیرگذار بود.
او درباره نحوه علاقه‌مند شدن به کار با کپک گفت: دوران کودکی من در شوشتر گذشت و خانواده مادری‌ام در خانه بزرگ قدیمی از دوره قاجار سکونت داشتند که پر از روزنامه‌های قدیمی بود و بوی کهنگی کاغذها همیشه برای من جذابیت داشت. چند سال پیش تصمیم گرفتم کاغذهای کهنه درست کنم که بوی نا بدهد و بعد روی آن‌ها نقاشی کنم. بنابراین کاغذها را مدتی طولانی در آب گذاشتم تا کهنه شوند، اما وقتی آن‌ها را خارج کرده و خشک می‌کردم به آنچه مورد نظرم بود شباهتی نداشتند. بنابراین به ذهنم رسید که به کاغذهایی که در آب می‌گذارم مواد طبیعی قابل کپک زدن اضافه کنم. حدود یک سال طول می‌کشید تا یک روند طبیعی طی شود و لکه‌ها و فرم‌های مختلف بر روی کاغذ به وجود آید. این کار بسیار خوب جواب داد و کپک‌ها بافت خود را روی کاغذ ایجاد کردند. اما بعد متوجه شدم که بر روی این کاغذها دیگر نمی‌توان نقاشی کرد بنابراین از عکس استفاده کرده و آن‌ها را بر روی کاغذهای کپک زده کلاژ کردم. در طول پنج سال حدود ۱۵۰ کار با این روش انجام دادم که از این میان بیست کار به نتیجه خیلی خوبی رسید.
فعال ادامه داد: فکر نمی‌کردم کارهایی که با کپک انجام دادم بازتاب خوبی داشته باشد، اما مفهومی که بیان کردم به همراه این شیوه کار بسیار موردتوجه قرار گرفت و به سرعت همه کارها فروخته شدند. به نظر من هنرمند باید بیانگر باشد و هدف او صرفاً نمایش دادن آثارش نباشد. ما باید حرف مفیدی بزنیم و در جامعه تاثیر بگذاریم.