رضا بیات، کارگردان "شهر مورچه‌ها": ارزش هنری یک اثر، به سن مخاطبین آن وابسته نیست
جدید‌ترین نمایش کودک حوزه هنری با نام "شهر مورچه‌ها" به کارگردانی رضا بیات از سه‌شنبه 10 اردیبهشت‌ماه به روی صحنه می‌رود.
رضا بیات؛ فارغ‌التحصیل رشته‌ی کارگردانی تئاتر؛ در مورد نمایش اخیر خود به خبرنگار صحنه گفت: این نمایش چهارمین تجربه‌ی من در حوزه تئاتر کودک است که مخاطبش طیف سنی کودک تا نوجوان را شامل می‌شود؛ ضمن اینکه تماشاگر بزرگسال نیز می‌تواند از تماشای آن لذت ببرد.
وی در مورد داستان و ساختار این نمایش توضیح داد: "شهر مورچه‌ها" داستان مورچه‌هایی است که باران سقف شهرشان را خراب کرده و از راه شکاف سقف، عنکبوتی وارد شهر می‌شود. ساختار اجرایی آن نیز بر اساس بازی فانتزی بازیگران- بدون تن‌پوش و عروسک- طراحی شده و سعی داشته‌ایم دنیای فانتزی را طوری به‌کار بگیریم که به لباس و گریم خاصی برای تداعی کردن مورچه‌ها نیاز نباشد. در این نمایش، هم از موسیقی زنده استفاده می‌شود و هم از موسیقی پلی‌بک.
بیات درباره‌ی گستره‌ی مخاطبین نمایش خود و عدم توجه به یک طیف سنی خاص، گفت: تجربیاتی مثل نمایش "شهر قصه" یا فیلم "شهر موش‌ها" نشان داده که می‌توان اثری تولید کرد که هم برای کودک و هم برای مخاطب بزرگسال، همزمان جذاب باشد. همچنین می‌توان فیلم‌های کودک و انیمیشن‌های هالیوودی را مثال زد که مخاطب کودک و بزرگسال را همزمان هدف قرار می‌دهند. البته به هیچ عنوان مدعی نیستم که کار من نیز در این اندازه‌هاست اما معتقدم می‌توان نمایشی تولید کرد که برای کودک و بزرگسال به یک اندازه جذاب و گیرا باشد تا هر دو طیف سنی بتوانند از تماشای آن لذت ببرند.
این کارگردان تئاتر همچنین افزود: همواره قبل از اینکه نمایش خود را به صحنه ببرم؛ در مراحل تمرین؛ چند کودک را به تماشای نمایش خود می‌نشانم واکنش‌ها و نظراتشان را درمی‌یابم و در اصلاح کارم از آنها استفاده می‌کنم. حتی قبل از اینکه داستان‌هایم را به نمایش‌نامه تبدیل کنم، آنها را برای کودکان فامیل، می‌خوانم و نظراتشان را می‌شنوم از این رو فکر می‌کنم قبل از اینکه نمایشم به صحنه بیاید، میزان ارتباط گیری‌اش را با مخاطب کودک سنجیده‌ام. در مراحل تولید "شهر مورچه‌ها" نیز این روال طی شده و امیدوارم مخاطبین کودک و نوجوان از تماشای این نمایش لذت ببرند.
وی با بیان اینکه باید برای جذب طیف کودک و نوجوان به تئاتر باید بیش از پیش تلاش کرد، ادامه داد: دفتر تئاتر کودک مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در حال برنامه‌ریزی برای جذب خانواده‌های کودکانی است که از طرف مدارس به تماشای تئاترهای حوزه هنری می‌نشینند و این کار بسیار مفید خواهد بود و نتایج آن در آینده نمایان خواهد شد. اگر این‌گونه تصور شود که هر کودک نماینده‌ای از تئاتر در خانواده‌ی خود است و اگر آن کودک به صورت مستمر تماشاگر نمایش‌های خوب و جذاب باشد، بدون شک در آینده علاوه بر خود کودک، خانواده‌ی او نیز همواره از مخاطبین تئاتر خواهند بود. هرگز دور از انتظار نخواهد بود که در هر خانواده‌ای، یک فرد تئاتری داشته باشیم اگر آموزش و پرورش وظایف خود را در قبال تئاتر به درستی انجام دهد. در آن صورت دیری نخواهد پایید که در هر خانواده‌ای حداقل یک مخاطب و دوستدار تئاتر داشته باشیم.
بیات از کسانی که ارزش هنری تولید تئاتر کودک را نازل تصور می‌کنند انتقاد کرد و گفت: کار تئاتر کودک و شناخت دنیای کودک خیلی سخت و پیچیده است. مخصوصا در حال حاضر که دنیای کودکان امروز با دنیای کودکی ما بسیار متفاوت است. کودکی که امروز در استفاده از تکنولوژی مهارت خاصی یافته، با کودکان 15 یا 20 سال پیش متفاوت است.
وی در پایان گفت: برخی از دوستان تئاتری فکر می‌کنند ارزش هنری کار تئاتر کودک نسبت به تئاتر بزرگسال، کمتر است و این تصور بسیار غلطی است. ارزش هنری یک اثر، به سن مخاطبین آن وابسته نیست. بدون شک کار تولید تئاتر کودک بسیار سخت و البته بسیار لذت بخش است.
گفتنی است نمایش "شهر مورچه‌ها" نوشته و کار رضا بیات و تولید مشترک انجمن تئاتر دفاع مقدس و مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، از فردا- سه‌شنبه، 10 اردیبهشت‌ماه- در نوبت صبح؛ ویژه‌ی مدارس؛ در تالار اندیشه‌ی حوزه هنری به صحنه می‌رود. علاقه‌مندان برای رزور بلیت می‌توانند با شماره‌ی تلفن 09199962916 تماس حاصل نمایند.