با نام و یاد خدا
کمانچه از سازهای متداول و شناخته شده در آذربایجان است و دربیان حالات موسیقی آن سامان نقش عمده ای دارد. کمانچه های آذری نسبتا بزرگ اند و کاسه ای بسته دارند. کمانچه آذری مانند کمانچه مغمول در موسیقی سنتی دارای چهار سیم است.
« مهدی بیرامی » از هنرمندان نوجوان شهرستان ارومیه است که در سالیان اخیر در حوزه موسیقی دستگاهی آذربایجان ( موغام ) و نوازندگی « کمانچه آذربایجانی » فعالیت میکند و یکی از استعدادهای درخشان در هنر موسیقی است که با وجود سن کم خود ساز کمانچه را هنرمندانه می نوازد و آواهای دلنشین موسیقی آذربایجانی را در قالب تکنیکهای زیبا به گوش علاقمندان این موسیقی می رساند.
وی در آبانماه سال جاری« مقام نخست بخش تکنوازی کمانچه چهارمین جشنواره ملی موسیقی جوان» را کسب کرد و نام شهرستان ارومیه را بار دیگر در عرصه موسیقی کشور بر سر زبان ها انداخت که در همین راستا روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی آذربایجان غربی به سفارش واحد موسیقی حوزه هنری انقلاب اسلامی استان با هدف معرفی این هنرمند با استعداد اورموی مصاحبهای را به شرح زیر ترتیب داده است.
جناب آقای « مهدی بیرامی » ضمن عرض سلام و تشکر از حضورتان در حوزه هنری انقلاب اسلامی آذربایجان غربی
- لطفاً خودتان را معرفی کنید و بفرمایید در کدام رشته موسیقی فعالیت می کنید؟
با نام و یاد خداوند متعال ، بنده مهدی بیرامی متولد سال ۱۳۸۴ شمسی در شهرستان خوی هستم که به واسطه شغل پدرم از یک سالگی به همراه خانواده ساکن ارومیه شده و به خاطر علاقه شخصی در نوازندگی و بستر هنری که در خانوادهام و شهرستان ارومیه جریان داشته است ساز « کمانچه آذربایجانی» را برای فعالیتهای هنری خود انتخاب کرده و در این رشته فعالیت می کنم.
-از چه زمانی آموزش ساز کمانچه آذربایجانی را آغاز کردید و از محضرکدام یک از اساتید این رشته بهره مند شده اید؟
بنده از سال ۱۳۹۴ آموزش تخصصی کمانچه را در حضور « استاد عباس نجف پور» یکی از اساتید مطرح و صاحب سبک کمانچه آذربایجانی در ارومیه آغاز کرده و از معلومات ایشان در این حوزه بهره مند شده ام و هنوز هم این موضوع را ادامه میدهم.
- از میان این همه آلات موسیقی ، شما چرا ساز کمانچه را انتخاب کردید ؟ مشاور شما در این خصوص چه کسانی بودند؟
موسیقی در خانواده من موضوعی است که از گذشته جریان داشته ، طوری که پدربزرگم و پدرم هر دو در نواختن آلات موسیقی ، به ویژه موسیقی آذربایجانی مهارت داشتند و دارند و من به واسطه این بزرگواران از دوران کودکی با این موسیقی بزرگ شده و از همان دوران کودکی دوست داشتم که خودم نیز در نواختن یکی از آلات موسیقی آذربایجانی مهارت پیدا کنم که با راهنمایی های پدرم و علاقه شخصی خودم « کمانچه آذربایجانی » را انتخاب کردم. از طرفی دیگر خیلی دوست دارم که در رشد و توسعه هنر موسیقی آذربایجان( موغام ) در کشور و انشاالله در جهان سهمی داشته و تلاش نمایم.
- شما آینده این سبک از موسیقی را در ارومیه و آذربایجان غربی چگونه می بینید؟
با وجود نوازندگان خوب و سرشناس موسیقی آذربایجانی ( موغام ) در ارومیه و آذربایجان غربی ،متاسفانه مردم این سامان زیاد با این نوع از موسیقی ارزشی آشنا نیستند ، چون این موسیقی را کمتر میشنوند و بسترهای لازم جهت تولید و ارائه موسیقی آذربایجانی در ارومیه با وجود آنکه اکثریت مردم آن ترک های آذری هستند مهیا نیست و بیشتر مردم به ویژه جوانان به دنبال موسیقی های پاپ و آن طرف مرزها به ویژه موسیقی کشور ترکیه هستند چون این موسیقیها بیشتر در دسترس هستند و آنها را بیشتر می شنوند.
- جایگاه موسیقی آذربایجانی ، به ویژه نوازندگی ساز کمانچه در حال حاضر در ارومیه چگونه است؟
آنگونه که از بزرگان و کارشناسان موسیقی ارومیه شنیدهام ساز کمانچه تا ۳۰ سال پیش یکی از سازهای اصلی در دست نوازندگان شهرستان ارومیه بوده و در بسیاری از محافل و عروسی ها از کمانچه بسیار استفاده می کردند ولی در حال حاضر در مقایسه با سایر آلات موسیقی استفاده از این ساز در ارومیه بسیار کمرنگ شده و جا دارد در این مورد اقدامات ویژهای صورت گیرد چون کمانچه یکی از سازهای ارزشی و اصیل ایرانی و آذربایجانی است.
- شما به عنوان یک هنرمند چه انتظاری از مسئولان فرهنگی و هنری استان آذربایجان غربی دارید؟
صدا و سیمای آذربایجان غربی در رشد و توسعه موسیقی و آشنایی بیشتر مردم با این سبک از موسیقی و هدایت جامعه و علاقمندان جوان به این بخش میتواند بسیار موثر عمل کند که متاسفانه این گونه نیست ، همچنین برگزاری کنسرت ها با حضور اساتید بومی و بزرگان این موسیقی از کشور خودمان و جمهوری آذربایجان در کنار اجرای دوره های تخصصی آموزشی توسط ادارات و دستگاههای فرهنگی به ویژه توسط واحد موسیقی حوزه هنری استان که در خصوص هنر موسیقی فعالیت دارد میتواند بسیار موثر باشد.
- آقای بیرامی ، شما امسال مقام نخست نوازندگی ساز کمانچه در جشنواره ملی جوانان کشور را کسب کردید دوست داشتید مسئولان فرهنگی استان چگونه از این موفقیت شما استقبال کنند؟
واقعیت این است که انتظار خاصی نداشتم و میدانستم اتفاقی خاصی صورت نمی گیرد. فقط می خواستم ثابت کنم که در ارومیه هم کسانی هستند که به موسیقی دستگاهی آذربایجان ( موغام ) ارزش قائل هستند و هنرمندانی هستند که در این رشته موسیقی فعالیت میکنند . تنها انتظاری که از مسئولان دارم فقط این است که از این موسیقی غنی حمایتهای لازم را داشته باشند و موسیقی آذربایجان جایگاه اصلی خود را در میان توده مردم پیدا کند.
- پیشنهادات شما در راستای رشد و توسعه موسیقی مقامی آذربایجان در ارومیه و آذربایجان غربی چیست؟
برگزاری کنسرت های موسیقی آذربایجانی ، تشکیل گروههای حرفه ای از این نوع موسیقی در ارومیه و استان ، تولید و انتشار آلبوم های موسیقی اصیل آذربایجانی ، حضور و اجرای هنرمندان در رسانههای جمعی از جمله صدا و سیما و فضای مجازی ، معرفی هنرمندان این رشته از موسیقی ، همچنین اجرای جشنواره های موسیقی آذربایجانی به صورت منطقهای با مشارکت و حضور هنرمندان سایر استان ها از جمله استانهای آذربایجان شرقی ، آذربایجان غربی ، زنجان و اردبیل در ارومیه در کنار برگزاری دوره ها و کلاس های تخصصی آموزشی میتواند در این خصوص بسیار موثر باشد.
گفتار پایانی
من تا آخر این رشته هنری را ادامه خواهم داد و شاید در آینده شغل اصلی بنده این موضوع نباشد، ولی در ترویج فرهنگ و هنر بومی منطقه و در راستای مقابله با تهاجمات فرهنگی در حوزه موسیقی بنده هیچگاه کمانچه خود را بر زمین نخواهم گذاشت چون موسیقی بخش بسیار مهمی از فرهنگ و آداب و رسوم غنی مردم آذربایجان است و نباید اجازه دهیم این نوع از موسیقی کمرنگ شده و در ذهن مردم در قالب خاطره های کوچک باقی بماند.
آقای بیرامی با تشکر از حضور شما در واحد موسیقی حوزه هنری آذربایجان غربی امیدوارم در سال های آینده شاهد کسب موفقیت های دیگر شما در جشنواره های معتبر ملی و جهانی باشیم.
مصاحبه کننده: داریوش علیزاده
تهیه شده در: روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی آذربایجان غربی