دیوان ابوطیاره منتشر شد

«دیوان ابوطیاره»؛ گزیده‌ای از آثار طنز منظوم زنده‌یاد عمران صلاحی، از نویسندگان و طنزپردازان خوب کشورمان، توسط انتشارات مروارید منتشر شد.

این مجموعه به کوشش بهاره و یاشار صلاحی، فرزندان عمران، گردآوری و منتشر شده است. «دیوان ابوطیاره» مجموعه‌ای منتخب از آثار این طنزپرداز فقید است که پیش از این در مجلات منتشر شده و یا هرگز مجال انتشار نیافته است. گردآورندگان «دیوان ابوطیاره» برای این منظور هزار و ۳۰۰ عنوان از اشعار منتشر شده از صلاحی در مجلات مختلفی چون گل آقا و توفیق را بررسی کرده و از آن میان، آثاری را انتخاب کردند.

در انتخاب این آثار به چند نکته توجه شده‌است. اول اینکه اثر منتخب لبخند را بر لب مخاطب بنشاند. دیگر اینکه اثر درباره موضوعی عمومی نوشته شده باشد و نه اینکه صرفا مرتبط با فرد یا مسئول خاصی باشد. در نتیجه آثاری که مرتبط با موضوعات قدیمی‌تر بوده و به نظر می‌رسیده که شاید به اصطلاح تاریخ مصرف داشته‌اند، از این مجموعه کنار گذاشته شدند.

در بخشی از مقدمه این کتاب می‌خوانیم که:

«این کتاب، مجموعه‌ای است منتخب از طنزهای منظوم عمران صلاحی که با اسامی مستعار مختلف او در نشریات چاپ شده‌اند یا در جمع دوستان یا در مجامعی خوانده و شنیده شده‌اند، اما تاکنون در کتابی به طور مستقل به چاپ نرسیده‌اند. او در مورد اینگونه آثار گفته است: «ما یک طنز منظوم داریم که من اسم شعر روی آن نمی‌گذارم. به فرض، کارهایی که از من در مجلۀ توفیق یا نشریات گل‌آقا چاپ شده، یا اصلاً چاپ نشده، طنز منظوم است.»

عمران صلاحی در نظر داشت منتخبی از این آثار را در مجموعه‌ای با عنوان «دیوان ابوطیاره» چاپ کند که روزگار امان نداد. در ادامۀ تلاش فرزندان او برای انسجام و ارائۀ آثار باقی‌مانده و چاپ‌نشده او، این کتاب شکل گرفته است.

کتاب از سه بخش تشکیل شده است؛ بخش نخست آن به ارائه آثاری می‌پردازد که در مجله توفیق منتشر شده بود. صلاحی از سال 1345 کار در مجله توفیق را آغاز کرد و پس از آن، وارد دنیای پژوهش در عرصه طنز رفت که حاصل آن، انتشار کتابی با عنوان «طنزآوران امروز ایران» است که در سال 1349 منتشر شد. بخش دیگر کتاب به ارائه اشعار طنز صلاحی در مجله گل آقا که یکی از مجلات معتبر و تأثیرگذار در حوزه طنز بود، اختصاص دارد. او در این مجله با نام‌های مستعاری چون ابوقراضه، بلاتکلیف، کمال تعجب، زرشک، تمشک، ابوطیاره، پیت حلبی و… می‌نوشت. صلاحی در مجلات دیگری همچون خوشه به سردبیر شاملو نیز فعالیت کرده است. بخش پایانی کتاب نیز به «سایر اشعار» اختصاص داده شده است.

مهمترین ویژگی و قدرت ادبیات صلاحی، چه از دید همکاران و همراهان او و چه از نگاه عموم مردم، زبان بی‌پیرایه، ساده و به‌دور از تکلف او در کنار طنز گزنده‌اش به ویژه در مورد مسائل اجتماعی بود. گویی عمران صلاحی مانند یک قلندر در حوزه نقد اجتماع با قلمی گیرا و در عین حال ساده و بی‌تکلف توانسته بود نبض شریان مخاطبان اجتماعی را که در آن زیست می‌کند، به دست گیرد. او توانست نام خود در سه دهه از درخشان‌ترین دوره ادبیات طنز کشورمان ثبت کند.

انتشارات مروارید کتاب حاضر را در ۵۵۰ نسخه و در ۱۹۶ صفحه منتشر کرده و در حال حاضر در دسترس علاقه‌مندان است.