اقتراح ماسک
شاعران و طنزپردازان عزیز کشورمان از همان روزهای ابتدایی شیوع بیماری کرونا با سروده‌های خود در جهت فرهنگسازی در این زمینه کوشیدند. در چند روز اخیر جمعی از شاعران با همکاری نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور اقدام به راه‌اندازی پویش «اقتراح ماسک» کردند که با استقبال خوبی از سوی مردم مواجه شده است. اقتراح که در لغت به معنای خواستن و طلب کردن است، یک اصطلاح ادبی است که آن را «بی‌اندیشه سخن گفتن و به قریحه خود امری تازه آوردن» تعریف کرده‌اند.
در روزهای اخیر شبکه‌های اجتماعی پر است از سروده‌ها و نقیضه‌هایی که با بهره‌گیری از ابیات بزرگان ادب فارسی مانند حافظ، سعدی، بابا طاهر، فخرالدین عراقی، رهی معیری، فریدون مشیری و … بر زدن ماسک تأکید دارند.
بخش‌هایی از این سروده‌ها را در ادامه بخوانید:
محمدعلی یوسفی
چنین گفت فردوسی پاکزاد:
چو خواهی که هر دم بیابی مراد
بزن ماسک بر چهره، دستت بشور
سر و کار تو تا نیفتد به گور
حمید حمزه‌نژاد
ای دوست تو را به هر مکان می‌جستم
هر دم خبرت ازین و آن می‌جستم
دیدم که بدون ماسک حاضر شده‌ای
خجلت زده‌ام کز تو نشان می‌جستم
عبدالجبار کاکایی نیز در نقیضه‌ای بر شعر «عقاب» جناب ناصر خسرو و به استقبال این پویش رفته است.
روزی ز سر سنگ عقابی به هوا خاسک
بهر طلب طعمه پر و بال بیاراسک
بر بال و پر خود ژل و الکل زد و فرمود
امروز دهان همه‌مان صاف شد از ماسک
پایین‌تر از این گر بروم از نظر تیز
بینم سرموی وزغی سوخته در جاسک
ناگه ز کمینگاه یکی ناقل پنهان
زد عطسه تندی و بیافکند بر او راسک
اینش عجب آمد که ز یک بینی کوچک
این تیزی و این تندی عطسه ز کجا خاسک
بر خاک فرود آمد و با خس خس سینه
لختی نظر خویش گشاد از چپ و از راسک
چون نیک نظر کرد به منقار بلندش
گفتا ز که نالیم؟ بزن ماسک، بزن ماسک
سعید بیابانکی
ناگهان ماسک برانداخته‌ای یعنی چه؟
«مست از خانه برون تاخته‌ای یعنی چه؟»
علیرضا قزوه
«دوش می‌آمد و رخساره برافروخته بود»
بینی‌اش بر اثر ماسک زدن سوخته بود
زهرا میریان کریمی
تن محنت کشی دیرم خدایا
بدون ماسک می‌میرم خدایا
ز سوز واکسن و درد کرونا
همیشه ماسک می‌گیرم خدایا
شعر و حکایات طنزآمیز در جامعه ایرانی همواره کارکردی اجتماعی و سیاسی داشته است. بسیاری از مسائل و مصائب اجتماعی با بهره‌گیری از طنز سالم امکان رفع شدن دارند.
این گونه ادبی که سابقه طولانی در ادبیات فارسی و فرهنگ مردم ایران دارد، جنبه‌های بد رفتاری‌ها و ضعف‌های اخلاقی و فسادهای اجتماعی را همواره به شیوه‌ای طنازانه و اغلب غیر مستقیم بازگو می‌کند و هدف آن همواره اصلاح امور بوده است.
در سال‌های اخیر نیز جامعه ایران به طنز چه در گونه‌های ادبی آن و چه در کارهای سینمایی و تلویزیونی اقبال خوبی نشان داده است.
کرونا نیز فرصت جدیدی برای فعالان این حوزه فراهم کرد تا با در نظر گرفتن آسیب‌های اجتماعی در این برهه، به بیان این مسائل بپردازند و بدون فضل‌فروشی و با زبانی ساده، سهمی داشته باشند در محدود کردن شیوع این بیماری. طی روزهای اخیر در کنار پویش اقتراح ماسک، سروده‌های طنز دیگری نیز در این زمینه منتشر شده است.تسنیم
با آرزوی سلامتی برای همه مردم جهان