کارتون و کاریکاتور و ارتباط سریع با مخاطب

مازیار بیژنی هنرمند کاریکاتوریست درباره زبان جهانی کاریکاتور و کارتون و استفاده آن به‌عنوان یک ابزار رسانه‌ای گفت: ذات کاریکاتور مطبوعاتی یا کارتون، ضربتی بودن آن است؛ یعنی کارکردش مثل سینما و انیمیشن نیست که با توجه به مسائل بلندمدت و به مرور زمان ساخته شود. کارتون و کاریکاتور مطبوعاتی در رسانه‌های دنیا جایگاهی دارد که ما هنوز نتوانسته‌ایم به آن جایگاه برسیم و حتی کاریکاتور در خیلی از روزنامه‌های ما در حال حذف است.
کاریکاتور در فضای مجازی، جایگاه بهتری دارد. کاریکاتور مطبوعاتی و کارتون در فضای مجازی جایگاهی پیدا کرده است و مخاطب خودش را دارد.

از طرف دیگر به نظر من باید از این کارتون‌ها در فضاهای شهری نیز بهره گرفت چراکه جای کار بسیاری دارد و مدیران شهری و هنری هنوز خیلی به این مساله واقف نیستند که اثرات فرهنگی این هنر تا چه حد است.

ما کاریکاتوریست‌های خیلی خوبی در ایران داریم که کارشان حرفه‌ای است و اتفاقاً از نسل جوان هم هستند برخلاف هنرمندان این حوزه در جهان که متوسط سنی‌شان از ۴۰ سال به بالاست. بنابراین ایران جز معدود کشورهایی است که کاریکاتوریست‌های نسل جوانش، در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی حضوری پرشور دارند. البته از لحاظ کیفیت، هنوز جای کار داریم که بتوانیم در رقابت جهانی، جایگاهی برای خود باز کنیم اما اگر همین امروز هم بخواهیم در رقابت‌های جهانی شرکت کنیم چیزی کم نداریم، چون کاریکاتوریست‌های ایرانی برخلاف هنرمندان اروپایی و آمریکایی، خیلی حرف برای بیان دارند.

علاوه بر زبان جهانی که کاریکاتور دارد، سرعتی که در انتقال پیام و حسِ هنرمند به مخاطب دارد نسبت به بقیه هنرها در جهان و فضای ارتباطی موجود بیشتر و مؤثرتر است. همچنین عکس‌العمل و واکنش کاریکاتوریست‌ها به مسائل روز به نسبت بقیه هنرمندان سریع‌تر است و هزینه کمتری نیز برای هنرمند در بردارد.
به طور متوسط هر روز یک کاریکاتور طراحی می‌کنم که به صورت پراکنده در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند.

بیژنی در پایان درباره حضورش در نمایشگاه‌های کارتون و کاریکاتور گفت: معمولاً در نمایشگاه‌های کاریکاتور نیز حضور دارم به ویژه نمایشگاه‌هایی چون «هولوکاست»، «ملکه کشتی ربا»، «نمی‌توانم نفس بکشم» و … که به مسائل روز می‌پردازند. / مهر