گفتگوی عاشقانه گل و مرغ

گل و مرغ سبکی در نگارگری ایرانی است. گل و مرغ نماد موهبت الهی و تجلی ظریف و لطیف آفریدگار است. گفتگوی عاشقانه گل و مرغ نیز به تسبیح‌گویی خداوند و ذکر حق تشبیه می‌شود. گل مقام معشوق را دارد و پرنده (مرغ)، عاشق. در نگارگری گل و مرغ ایجاد هارمونی بین عناصر نقاشی بسیار ظریف است. لازم نیست حتماً پرنده نیز در اثر ترسیم شود اما در صورت حضور به حالت انتظار صبورانه برای شکوفایی گل و عشقبازی با او است. پرنده گاه با اوج‌گیری و حالت سرمستی، خود را از عالم ماده جدا کرده و حالت صعود به سوی عالم غیرمادی دارد.

بیت شعر زیر مفهوم نهفته در نگارگری گل و مرغ را به خوبی بازتاب می‌دهد:

فکر بلبل همه آن است که گل شد یارش                 گل در اندیشه که چون عشوه کند در کارش

رنگ‌آمیزی نقش‌های گل و مرغ و به‌طور کلی نگارگری ایرانی واقع‌گرا نیست و نقاش در انتخاب رنگ‌ها کمابیش آزادی عمل دارد.

علاوه بر خاص بودن موضوع این هنر، پرداز نقطه ای و ظریف وهمچنین پرکار این هنر از ویژگیهای منحصر به فرد نقاشی گل و مرغ می‌باشد. در گذشته از این هنر صرفاً در تزیین جلد قران کریم و کتاب‌های مذهبی استفاده می‌شد، اما امروزه بر روی سطوح آثاری چون قلمدان، قاب آیینه، صندوقچه، جلد کتاب‌های غیرمذهبی و نگاره‌های مستقل نیز به صورت تابلو دیده می‌شود.