نیرومند: جریان هنر انقلاب نیازمند هدایت و پرچم‌داری است/ معماریان: چهره سال هنر انقلاب باید جریان‌ساز باشد
به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری، محمدحسین نیرومند، کاریکاتوریست و از فعالان عرصه هنرهای تجسمی، درباره هنر انقلابی و هفته هنر انقلاب، گفت: اساسا یک هنر متشکل از فرم و محتوا است. در بسیاری از رشته‌ها به‌ویژه هنرهای تجسمی، هنر به فرم کار یا اصطلاحا فرمال گفته می‌شود و معمولا محتوا مورد توجه قرار نمی‌گیرد. اما در هنر انقلاب محتوا بسیار مهم است و معمولا یک اثر را از روی محتوای آن انقلابی یا غیر انقلابی می‌دانند.
وی ادامه داد: اگر ما می‌خواهیم یک اثر را انقلابی بدانیم باید به سمت فرم اختصاصی آن پیش برویم. یعنی با خلق یک اثر مخاطب فرم آن را نیز انقلابی بداند و در کنار محتوا سبکی مجزا و اختصاصی برای یک اثر انقلابی ایجاد شود. در ابتدای انقلاب و در ده سال اول اتفاقات خوبی رقم خورد و ما شاهد آثاری بودیم که کم کم داشت فرم انقلابی را خلق می کرد و یک اثر تنها در محتوا انقلابی نبود اما متاسفانه این جریان استمرار نداشت و امروزه دیگر ردپایی از آن نوع فرم‌ها دیده نمی‌شود.
این کاریکاتوریست اضافه کرد: زمانی که فرم انقلابی ایجاد شود همه مخاطبان چه ایرانی و چه غیر ایرانی آن را درک می‌کنند و این همگرایی و اختصاص‌گرایی می‌تواند در رونق و تولید نیروی مختصص در این فرم بسیار موثر باشد. اگر جریانی که ذکر کردم ادامه می‌یافت قطعا وضعیت و جایگاه هنر انقلابی بسیار مطلوب‌تر از امروز بود؛ اما مسئولین هنرمندان را رها کردند و به حال خود واگذاشتند و این جریان که نیازمند یک هدایت و پرچم‌داری بود رها شد و امروز جریان چشمگیری در این عرصه وجود ندارد.
نیرومند با بیان اینکه بزرگ‌ترین مشکل عرصه هنر انقلاب، سوء مدیریت است، خاطرنشان کرد: طی این 40 سال جامعه هنر از سوء مدیریت‌ها لطمات بسیاری خورده است و متاسفانه بی‌کفایتی برخی از مدیران مسیر را تغییر داد و سبب شد که اهداف تعیین شده نیز تغییر کند.
وی ادامه داد: ما در منطقه بر اساس طرح راهبردی ایران 1404 جایگاه مطلوبی داریم. در بسیاری از عرصه‌های هنری از جمله سینما موفقیت‌های بالایی کسب کرده‌ایم؛ دو اسکار در سابقه سینمای ایران ثبت شده، در عرصه کاریکاتور، گرافیک و بسیاری از رشته‌ها از همسایگان خود بسیار جلوتر هستیم اما این افتخارات چیزهایی نبود که در انقلاب به دنبالش می گشتیم؛ اهداف ما بسیار کلان‌تر از این چیزها بود که متاسفانه محقق نشد.
این کارشناس هنر تاکید کرد: ما در هنر انقلاب به دنبال گفتمان‌سازی، تغییر در نگرش مردم جهان و ایجاد یک جریان انقلابی در سراسر جهان برای همه آزادی‌خواهان بودیم و هنر بهترین وسیله برای انعکاس صدای ما بود، اما متاسفانه این اهداف بزرگ محقق نشد. اینکه امروز افتخارات زیادی در عرصه هنر به نام ما ثبت شده، نشان دهنده تلاش و زحمت مدیران ما است. اما متاسفانه این زحمت و تلاش در مسیر خود هنر بوده است و برای محتوای انقلاب و تولید آثار برای انقلاب اسلامی تلاش مضاعفی صورت نگرفته است.
نیرومند با بیان اینکه جوانان انقلابی می‌توانند مسیر اشتباه را اصلاح کنند، خاطرنشان کرد: خوشبختانه جوانان حضور بسیار خوبی دارند و سرمایه گرانب‌های این عرصه مهم هستند. اما آن‌ها با دیدن پیشکسوتان و حال امروزشان دلسرد می‌شوند. آن‌ها می‌بینند جوانان انقلابی دیروز که از بدو تولد انقلاب همراه آن بوده‌اند امروز چه وضعیتی دارند دچار چالش‌های مختلفی می‌شوند، اما باید با هدایت و بهره‌گیری از آن‌ها اهداف را پیش برد و در کنار آن باید توجه خاصی به پیشکسوتان نیز داشت.
وی اضافه کرد: جوانان انرژی بسیار خوبی دارند و اگر قرار است اتفاقات بزرگی رقم بخورد قطعا به دست آن‌ها رقم خواهد خورد. اما تنها انرژی و انگیزه هنرمند برای تغییر مسیر هنر در ایران کافی نیست. متاسفانه امروز فضای مناسبی برای رشد و فعالیت در عرصه هنر انقلاب وجود ندارد. من در میان هنرمندان تجسمی شاهد هستم که آثار کمترین ارتباط را با انقلاب دارد و یک شکاف بزرگی میان اهداف و مسیر طی شده وجود دارد.
این هنرمند در خصوص برپایی جشنواره تجسمی فجر در سال گذشته با توجه به حضور خود در این رویداد گفت: سال گذشته در جشنواره تجسمی فجر حضور داشتم و از نزدیک شاهد وقایع و رخدادهای آن بودم اما متاسفانه کمترین ارتباط را با هنر انقلاب دیدم. فضا از چیزی که باید باشد فاصله بسیار زیادی دارد و از همین رو ناامید شدم که بتوان روزی شاهد یک جریان بزرگ هنری در حوزه انقلاب باشیم. چهار دهه از انقلاب می‌گذرد. این مدت زمان بسیار زیادی برای بارور شدن و ثمره دادن است. اینکه چند نمایشگاه برگزار شود با موضوع شهدا، انقلاب و ... آثاری را در معرض نمایش قرار دهیم برای سال‌های 58 و 59 است و عملا در این دوران و با سپری شدن این همه مدت نباید در این مرحله باقی بمانیم.
نیرومند با بیان اینکه هنرمند بازتاب جامعه خویش است خاطرنشان کرد: برای آثار انقلابی نمی‌توان سفارشی کار کرد، باید هنرمند قلبا به اثری که خلق می‌کند اعتقاد داشته باشد. اگر خالق اثر صداقت نداشته باشد و باورش را خلق نکند این اثر دلچسب مخاطبین نخواهد بود. از همین رو باید هنرمند انقلابی از میان جوانان معتقد به انقلاب استعدادیابی شود. باید کسانی که استعداد دارند و باور قلبی دارند را یافت سرمایه‌گذاری کرد و آن‌ها را با حمایت به یک مجموعه بزرگ تولید آثار انقلابی بدل کرد.
معماریان: هنر مجسمه‌سازی به مکتب مستقل هنری انقلاب نرسیده است
قدرت‌الله معماریان هنرمند مجسمه‌ساز کشور هم در این‌باره با اشاره به وجود مکتب مستقل هنری انقلاب پس از گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی گفت: از تاثیرات دنیای امروزی تعاملی است که بین انسان‌ها خارج از مرزها و عقیده‌ها به وجود آمده است. انسان عصر معاصر و دنیای حال تمایل زیادی برای ارتباط با افراد از طریق تکنولوژی و فناوری نوین دارد. پس دنیای امروز ویژگی‌هایی دارد که سبب تامین خود می‌شود، جریانی رو به جلو دارد و به خواست افراد اتفاق نمی‌افتد.
سازنده مجسمه شهید باکری افزود: نوع رفتار، تفکر و بینش انسان‌ها بر روی تکامل در عرصه‌های مختلف تاثیر می‌گذارد و انسان مجبور به دیدن جهانی شده؛ در حالی که ممکن است رخداد این اتفاقات خارج از کنترل و اختیار هنرمند و مردم باشد. در کارهای هنری سنتی تکرار دیده می‌شود و تحول آن‌چنانی رخ نداده است. هنر مجسمه‌سازی که زمینه فعالیت هنری من است به آن مکتب مستقل هنری انقلاب نرسیده؛ زیرا وجود مجسمه و نقاشی از شهیدان دلیل بر وجود مکتب مستقل هنری انقلاب نمی‌تواند باشد. مکتب هنر انقلاب، اندیشه و اعتقاد قلبی به هنر انقلابی است که هنوز به آن نرسیده‌ایم.
معماریان درباره تاثیر جایزه هنر انقلاب و همایش‌هایی با این موضوع بر مردم و هنرمندان عنوان کرد: متولیانی که می‌خواستند هنر انقلاب را به تعالی برسانند، برخورد ناپسندی با هنرمندان کردند. برای مثال فراخوانی درباره مجسمه شهید حججی داده و هنرمندان بسیاری را گرد هم می‌آورند، مجسمه‌سازان شروع به کار کرده و زمان زیادی را وقف ساخت مجسمه مورد نظر می‌کنند اما پس از اتمام فعالیتشان کسی پاسخ‌گوی آن‌ها نیست و همین موضوع سبب می‌شود بار دیگر هنرمندان برای هیچ فراخوانی اقدام به کار نکنند. این روند سیر نزولی برای هنر انقلاب دارد.
سازنده پیکره شهید باکری درمورد ویژگی‌های فردی که مستحق چهره سال هنر انقلاب اسلامی است، گفت: شخصی که برای این جایگاه انتخاب می‌شود باید فعالیت‌های مشخص و بارزی انجام داده باشد که تغییری در عرصه هنر ایجاد کرده و همچنین میزان تأثیرگذاری فعالیت‌هایش نیز بالا باشد.
مدرس دانشگاه سوره در مورد ارائه راهکاری برای مردمی شدن هنر توضیح داد: برای مردمی شدن هنر دانشگاه‌ها قسمتی از این وظیفه را انجام داده و به مردم ارزش‌های هنری را آموزش می‌دهند؛ اما زمانی که مردم دچار مشکلات و معضلات اقتصادی و اجتماعی هستند به تنها چیزی که نمی‌توانند فکر کنند هنر است. هنرمندان هم از این مقوله جدا نیستند. شرایط نابسامان جامعه سبب عدم تمرکز هنرمند بر هنر می‌شود و قابل توجه است که آثار کنونی هنر به قدری چشم‌گیر نیستند که مردم به آن توجه کنند.
وی تصریح کرد: فضای احساسی مسمومی که در جامعه وجود دارد، سبب عدم اطمینان و اعتماد مردم و هنرمندان شده است. من قطعاً به کسی که جیبم را می‌زند نمی‌توانم آموزش دهم. هنگامی که در خرید قیمت‌های غیرمنصفانه‌ای را پرداخت می‌کنم احساس فردی را دارم که از او کلاهبرداری شده است؛ زیرا با قیمت‌هایی مواجه می‌شوم که منصفانه نیست. حکم‌فرمایی چنین شرایطی حس مطلوبی را در وجود هنرمند برای انتقال آن به شاگردش برای آموزش هنر ایجاد نمی‌کند، برای تربیت کردن شناگر خوب باید آب مطلوب و مناسب باشد؛ اما متاسفانه شرایط الان برای آموزش هنرمندان متعهد و کارآمد، نابسامان است.
گفتنی است، ششمین هفته هنر انقلاب به‌منظور حفظ سلامت مخاطبان این روزها از طریق فضای مجازی و تلویزیون با علاقه‌مندان در ارتباط است. زمان برگزاری آیین معرفی چهره و رویداد هنر انقلاب سال ۹۸ نیز متعاقبا اطلاع‌رسانی می‌شود.
نرگس آبیار، سعید اسماعیلی، جواد افشار، وحید چاووش، امیر داسارگر، سید محمود رضوی، حسن روح‌الامین، وجیهه سامانی، مرتضی شعبانی، محمدصابر شیخ رضایی، غلامرضا صنعتگر، محسن عنایتی، محسن کاظمی، زهرا کاردانی و بهناز ضرابی‌زاده ۱۵ نامزد کسب عنوان چهره هنر انقلاب در سال ۹۸ هستند.
همچنین رویداد شاخص هنر انقلاب در سال ۹۸ نیز از میان «نمایشگاه‌های بین‌المللی ترامپیسم، ملکه، پهباد و... به همت سید مسعود شجایی طباطبایی»، «تولید و پخش برنامه اقیانوس آرام به عنوان پرمخاطب‌ترین برنامه نوجوانانه»، «مجموعه فعالیت‌های جهادی و خیرخواهانه سردار مکی یازع و حبیب احمدزاده» و «پروژه عکس خلاقانه و این قهرمان، واقعی است در پیاده‌روی خیابان انقلاب با عکاسی زهرا استادزاده، مجتبی حیدری، علی دهقان، اشکان پردل و پوریا ترابی» انتخاب خواهد شد.
