بدرالسماء: هنرمندان انقلابی به نوعی پیام‌رسان اباعبدالله(ع) و اسلام هستند/ صادقی: هنر انقلاب تفاوت جدی و ارزشمند با دیگر هنرها دارد
به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری، هر سال همزمان با سالروز شهادت سید مرتضی آوینی سید شهیدان اهل قلم به همت حوزه هنری، هفته‌ای را به هنر انقلاب اختصاص می‌دهند و از میان هنرمندان هنر انقلاب سال گذشته یکی را به عنوان چهره برتر معرفی می‌کنند.
هنر انقلاب اسلامی ایران با شکل‌گیری و به پیروزی رسیدن جنبش مردمی و اسلامی این انقلاب متولد و به بلوغ رسید. به این ترتیب هنر انقلاب رفته رفته به یک مکتب واحد تبدیل و هنرمندان انقلابی بسیاری را تربیت و به عرصه فرهنگ و هنر کشور تزریق کرد. یکی از این هنرمندان رضا بدرالسماء، نگارگر اصفهانی است.
وی در خصوص ویژگی‌های یک هنرمند انقلابی گفت: هنرمند باید اندیشه اسلام را معرفی کند و رسالت خود را در این زمینه به نحو احسن انجام دهد و البته در درجه اول خودش عقیده داشته باشد تا بتواند با آثارش با مخاطب ارتباط برقرار کند.
وی ادامه داد: هنرمند باید مسائلی را که در اجتماع می‌بیند دنبال کند و اگر معایبی وجود دارد آن را به اجتماع و مسئولین نشان دهد. البته در وهله نخست هنرمند انقلابی باید خود راه و رسالت خود را بداند و واقف باشد این راهی که می‌رود راهی است که اباعبدالله(ع) شروع کردند و او به نوعی پیام‌رسان اباعبدالله و اسلام است.
رضا بدرالسماء با اشاره به اینکه پیش از انقلاب اسلامی نیز فعالیت هنری داشته است و بر روی هنر نگارگری اشراف داشته بیان کرد: در آن زمان هنر تنها برای هنر کار می‌شد و تعهد نداشت و تنها برای مادیات و منافع مادی بود و احساس تعهدی به جامعه نداشت و تعداد هنرمندان به‌ویژه بانوان در زمینه نگارگری و مینیاتور کم بود، ولی پس از انقلاب تعداد زنان هنرمند رشد قابل توجهی داشت و پیشرفت آنان در این هنر مشهود است و تفاوت را با پیش از انقلاب می‌توان دید.
این هنرمند نگارگر اصفهانی تصریح کرد: مخاطبان آثاری را که مفهوم و پیام دارند بهتر می‌پذیرند. سلیقه هنری مردم عوض شده است و به دنبال هنرمندی هستند که حرف دلشان را بزند. انقلاب اسلامی این تحول را ایجاد کرد و در این دو دهه اخیر هنر متحول شده است و به نوعی اجتماعی‌تر شده و حرف جامعه را بیان می‌کند.
وی تاکید کرد: هنرمند کنونی باید تولیدات هنری داشته باشد که برای نسل معاصر و جهان پیامی دارد و این پیام در تاریخ می‌ماند و نشان می‌دهد هنرمندان در عصر انقلاب رسالت خود را نشان داده‌اند و جای شکر دارد که خداوند به ما توفیق داده است تا در این انقلاب زنده باشیم و به فعالیت برای اسلام بپردازیم و همه این‌ها از برکت انقلاب اسلامی است.
همچنین حبیب‌الله صادقی، عضو پیوسته و رئیس گروه هنرهای تجسمی فرهنگستان هنر درباره هنر انقلاب و هنرمند آن گفت: زمانی که ما درباره هنر انقلاب و هنر اجتماعی حرف می‌زنیم، شاهد یک تفاوت جدی و ارزشمند بین اتفاقاتی که در هنر اجتماعی و هنر انقلاب ما رخ می‌دهد با هنرهای اجتماعی دیگر در دنیا، مثلاً در کشورهای سوسیالیستی، اروپای شرقی یا آمریکای لاتین هستیم.
وی افزود: همواره در هنرهای اجتماعی کشورهای سوسیالیستی، حکومت به‌عنوان یک ابزار نشانگر، همراه و قدرتمند کار کرده است. همانطور که حضرت امام فرمودند: سوسیالیست‌ها ۷۰ سال مردم دنیا را به‌نحوی معطل و معطوف خودشان کردند. پس در این حکومت‌ها، شعارها و سفارش‌های درون‌حکومتی، موضوعی است که همواره با فرادستی همراه بوده و از بالا به هنرمند دستور داده می‌شد. هنرمند و هرکسی که با این موضوع مغایرتی داشت و اطاعت نمی‌کرد (نظیر کاندینسکی و مالوویچ) محاصره می‌شدند و از گردونه خارج می‌شدند.
صادقی در ادامه به چگونگی پی‌ریزی شاکله هنر انقلاب اسلامی پرداخت و افزود: اما هنر انقلاب اسلامی یک رفتار اجتماعی و مردمی بود که در آن، خود مردم مشروح این مبارزات و ارزش‌هایشان را دنبال می‌کردند؛ ارزش‌هایی بر اساس فطرت، معرفت و طینتشان و برگرفته از دین و قرآن و ارزش‌های معرفتی.
در ادامه وی به دیدگاه خود درباره هنر انقلاب پرداخت و افزود: پرونده هنرِ انقلاب را باید جامع نگاه کرد. با ورق زدن این پرونده، سیرِ تحول و سیرِ بیان و دانشی که هنرمند انقلاب پیدا می‌کند، دیده می‌شود. یک هنرمند دانشجو و جوان می‌آید در کنار مردم و از معرفت، مدنیت، انسانیت و آرمانگری مردم بهره می‌گیرد و آثاری را خلق می‌کند. بنابراین خاستگاه این هنر، هنر جهانی است .هنرمند انقلاب، صورت و زبان و شیوه‌هایی را به کار می‌برد که فطرت و معرفت بشری را دارد و همزمان نقد از درون را هم در دل خود دارد. وی به دنبال یک زایش همزمان است. دچار ایستایی و ماندگاری نیست. وقتی سیر تحولِ تکنیکی هنرمندان انقلاب و نمادشناسی‌هایشان را بررسی کنید، می‌بینید که در نوع خودش بسیار ممتاز و یگانه است.
این مدرس دانشگاه و پژوهشگر در حوزه هنرهای تجسمی معتقد است: هنرمندِ هنرِ اجتماعی، به عنوان کسی از میان مردم است که از باورهای مردم، نمادهایی را می‌گیرد، زبان و بیان را در جهان معاصر شناسایی می‌کند، تکنیک و آرایه‌های بصری خودش را تقویت می‌کند و کیفیت هنرش را افزایش می‌دهد و به دنبال این است که آن نقش ممتاز مردم را که در یک فرایند عظیم شرکت کرده و یک انقلاب عظیم را به وجود آوردند، برجسته نماید و در ادامه فطرت و فکرت مردم را نمادینه و تفسیر کند.
وی افزود: متاسفانه ما کار پژوهشی در رابطه با هنرِ انقلاب به شکل جدی نداریم و در این خصوص تعریف و تبیین درستی صورت نگرفته است. البته به جز چند کتاب که بیشتر یک‌جور چکامه و خلاصه‌ای هستند از حضور آرمانی هنرمندان دوران معاصر، به خصوص هنرمندانی که از انقلاب اسلامی ایران بهره جستند.
صادقی در ادامه درباره ویژگی هنرِ انقلاب اسلامی نسبت به سایر هنرهای انقلابی تاکید کرد: من هنرِ دوران انقلاب را یک هنرِ فراگیر، جهانی، آرمانی، مصلح و بیانگرانه می‌شناسم و فکر می‌کنم پژوهشگران باید این سیر تحول بیان و زبان را تعریف و تفسیر کنند. معتقدم که آن تلاشی که در رویکرد، در این چهار دهه صورت گرفته است، نتایجش از طریق پژوهش دیده خواهد شد. هنرمندان انقلاب در آثارشان خستگی‌ناپذیری دارند. آنها نقد از درون می‌کنند و بهره‌گیری از این نوع نقد را مدیون قدرت، شجاعت و صلابتی هستند که از برکت فداکاری شارحان انقلاب، یعنی شهدا و مردم نازنین دوران معاصر به دست آمده است. امیدواریم خداوند این تناسب و تعامل و این فکرت و فطرت را، همواره در قلب و قدم هنرمندان انقلاب نگه دارد.
گفتنی است، ششمین هفته هنر انقلاب به‌منظور حفظ سلامت مخاطبان این روزها از طریق فضای مجازی و تلویزیون با علاقه‌مندان در ارتباط است. زمان برگزاری آیین معرفی چهره و رویداد هنر انقلاب سال ۹۸ نیز متعاقبا اطلاع‌رسانی می‌شود.
نرگس آبیار، سعید اسماعیلی، جواد افشار، وحید چاووش، امیر داسارگر، سید محمود رضوی، حسن روح‌الامین، وجیهه سامانی، مرتضی شعبانی، محمدصابر شیخ رضایی، غلامرضا صنعتگر، محسن عنایتی، محسن کاظمی، زهرا کاردانی و بهناز ضرابی‌زاده ۱۵ نامزد کسب عنوان چهره هنر انقلاب در سال ۹۸ هستند.
همچنین رویداد شاخص هنر انقلاب در سال ۹۸ نیز از میان «نمایشگاه‌های بین‌المللی ترامپیسم، ملکه، پهباد و... به همت سید مسعود شجایی طباطبایی»، «تولید و پخش برنامه اقیانوس آرام به عنوان پرمخاطب‌ترین برنامه نوجوانانه»، «مجموعه فعالیت‌های جهادی و خیرخواهانه سردار مکی یازع و حبیب احمدزاده» و «پروژه عکس خلاقانه و این قهرمان، واقعی است در پیاده‌روی خیابان انقلاب با عکاسی زهرا استادزاده، مجتبی حیدری، علی دهقان، اشکان پردل و پوریا ترابی» انتخاب خواهد شد.
